Dudak damak yarığı ile karşılaşan hastalarda uygulanan cerrahi işlem “dudak damak yarığı estetiği” kapsamında, alanında uzman hekimlerce gerçekleştirilir. Operasyon, doğuştan dudak ve damak yarığı bulunan kişiler için uygun bir tedavi seçeneğidir.
Estetik müdahalede dudak ve damaktaki yarıkların düzeltilmesi hedeflenir. Böylece yüzün diğer bölgeleriyle uyumlu bir görünüm elde edilir. Müdahaleler plastik cerrahi alanında yapılır ve semptomlar ile deformasyon derecesine göre kişiye özel bir plan oluşturulur.
Dudak Damak Yarığı Neden Olur?
Dudak damak yarığı doğuştandır; anne karnında dudak ve damak yapılarının olması gerektiği gibi birleşmemesi sonucu gelişir. Kesin neden her zaman saptanamayabilir. Genetik ve çevresel etkenler birlikte rol oynayabilir. Ebeveynlerden birinde ya da her ikisinde yarık öyküsü bulunması riski artırır.
Çevresel etkenler arasında gebelikte sigara ve alkol kullanımı, bazı ilaçlar ve geçirilen enfeksiyonlar sayılabilir. Bu faktörlerin kombinasyonu da riski yükseltebilir.
Dudak Damak Yarığı Operasyonu Nasıl Gerçekleştirilir?
Dudak damak yarığı cerrahisi farklı aşamalardan oluşabilir. Önce cerrahi ekip ve hasta ameliyata hazırlanır; çoğu zaman genel anestezi uygulanır.
Operasyonda dudak dokuları birleştirilerek yarık kapatılır, damak yapısı ve dudak simetrisi düzeltilir. İşlem sonrası hasta gözlem altında izlenir. Ortalama 1–2 haftada iyileşme belirtileri görülse de bu süre kişiye göre değişebilir.
Dudak Damak Yarığı Ameliyat Süreci
Ameliyat öncesi hastanın uygunluğu uzman cerrah tarafından değerlendirilir ve planlama yapılır. Ameliyat genellikle 1–2 saat sürer ve genel anestezi altında gerçekleştirilir.
Plastik cerrah, dudaktaki yarığı kapatmak için doku birleştirme ve dikiş atma adımlarını uygular. Gerekirse hastanede 1–2 gün gözetim altında kalınır; sonrasında evde istirahat önerilir.
İlginizi Çekebilir;
Dudak Damak Yarığı İyileşme Süreci
Operasyon sonrası iyileşme süreci hekim tarafından takip edilir. Bazı hastalarda cerrahiye bağlı ağrı görülebilir; beslenme ve bakım önerilerine uyulması iyileşmeyi hızlandırır.
Dikişlerin zarar görmesine yol açabilecek davranışlardan kaçınılmalıdır. Dikişlerin alınacağı dönemde hekim, iyileşmenin gidişatı ve sonraki adımlar hakkında bilgi verir. Bu süreçte kontrol randevularını aksatmamak önemlidir.
Dudak Damak Yarığı Kaç Günde İyileşir?
Genellikle 1–2 hafta içinde iyileşme tamamlanabilir; ancak süre kişiden kişiye değişir. Düzenli doktor kontrolleri ve doğru bakım süreci olumlu etkiler.
Tedavi süreci, ameliyat sonrası bakım ve diğer tüm detaylar için sorularınızı burada bulabilirsiniz.
Dudak onarımı ameliyatı yaklaşık 1.5-2 saat, damak onarımı 2-3 saat sürer. Çift taraflı yarıklarda veya kompleks vakalarda süre uzayabilir. Ameliyat genel anestezi altında yapılır ve bebeğiniz ameliyat sırasında hiçbir şey hissetmez.
Dudak ameliyatı sonrası genellikle 1 gece, damak ameliyatı sonrası 1-2 gece hastanede kalınır. Bu sürede bebeğinizin beslenmesi, ağrı kontrolü ve genel durumu yakından izlenir. Sorunsuz iyileşme durumunda taburcu olursunuz.
Dudak ve damak yarığı ameliyatının sonrasında gözle görülür bir yara izi oluşacaktır. Özellikle ameliyatın hemen ardından yara izinde renk değişimleri ve şişkinlik görülebilir. Fakat çocukken yapılan ameliyatlarda büyüdükçe yara izi daha az belirgin hale gelebilir. Ayrıca çeşitli yara izi tedavileri ile de yara izinin görünürlüğü azaltılabilir.
Dudak damak yarıklarının kendi kendilerini onarmaları mümkün değildir. Dokuların birleştirilmesi için mutlaka ameliyat gereklidir.
Dudak ve damak yarıkları bazı bireylerde konuşma bozukluklarına sebep olabilir. Ameliyat öncesinde konuşma bozukluğu yaşamayan kişilerde de ameliyat sonrası konuşma bozukluğu görülebilir. Dudak ve damak yarığı ameliyatı olmuş yaklaşık beş kişiden birinde konuşma problemleri görülmektedir. Fakat konuşma terapileri sayesinde bu sorunun önüne geçilebilir.
Tam yarıklar genellikle anne karnında doktor tarafından belirlenebilir. Fakat tam olmayan yarıklar emme refleksinde bozuklukla anlaşılabilir.
Dudak ve damak yarıkları kendiliğinden iyileşemez. Cerrahi bir girişim gereklidir.
Dudak yarığı doğuştan kaynaklanan bir problemdir. Doğuştan kaynaklanan rahatsızlıkların tedavi edilmesi gerekebilir. Dudak yıllıklarının oluşmasında bebeklerin problem yaşayabildiği pek çok alan vardır. Bebekler anne sütü emmekte zorluk çekebilirler. Bebeklerinin günlük yaşamlarında zorluk çekmemelerini isteyen ebeveynler gerekli tedavi yöntemlerinin uygulanmasını ister.
Yapılan her ameliyatın belirli risk faktörleri vardır. Risk faktörleri göz önünde bulundurularak tedavi yöntemlerini tercih etmek gerekir. Ameliyat bilgili hekimler tarafından gerçekleştirilirse olumlu sonuç verir. Doğru yöntemlerin kullanılmasıyla ameliyat başarılı geçer. Ameliyattan sonraki dönemde de hastanın doğru bir biçimde takibinin gerçekleştirilmesi gerekir. Yarık dudak ameliyatı esnasında fazla kanama, enfeksiyon gibi riskler vardır. Ameliyat ortamının steril olması enfeksiyon riskini azaltır.
Yapılan operasyonlarda kesi atılır. Atılan kesiklerden sonra dikiş işlemleri yapılır. Gelişen teknoloji ile birlikte dikiş atma hususlarında da iz miktarında azalmalar görmek mümkündür. Fakat izler tamamıyla kaybolmaz. Yarık dudak ameliyatı, yüz bölgesine uygulanır. Yüzün deri yapısı hassastır. Hassas cilt yapılarında ameliyat izleri görülebilir. Yarık dudağın onarılmasında çeşitli işlemler gerçekleştirildiği için hafif derece de olsa iz kalır. İz giderici kremlerin kullanılmasıyla izin görünürlüğünü azaltmak mümkün olur.
Damak yarığı hamileliğin 13. haftasında ultrasonografi aracılıyla anlaşılabilir. Fakat her yarık anne karnında belirlenemez.
Çok değerli anneler, babalar, aileler…
Üzerinde uzun süredir çalıştığım, benzerleri ülkemizde ve diğer ülkelerde de mevcut olan, aile rehberinin bu kısa şeklini, gerek yurtiçi gerek yurtdışı yirmi yılı bulan deneyimim ile harmanlayarak, sizlere önünüzdeki uzun yolda bir nebze olsun arkadaşlık eder, soru veya sorunlarınıza yanıt olur umudu ile hazırladım. Uğraş ve ilgi alanımda bana büyük motivasyon kaynağı olan siz ailelere ve onların çok değerli dudak-damak yarıklı bebeklerine/çocuklarına yardımcı olması dileği ile…
Prof. Dr. Hakan Ağır
