Dudak damak yarıkları
Doğuştan gelen bir durum olup bireyin yüzünün önemli bir bölümünü etkileyebilir ve aynı zamanda konuşma ve yeme yeteneğini de etkileyebilir. Bu tür yarıklar, bireyin fiziksel görünümüne zarar vererek özgüvenini olumsuz etkileyebilir. Ancak, tıbbi ve estetik cerrahi müdahaleler sayesinde, dudak ve damak yarıkları düzeltilebilir. Bu yazıda, dudak ve damak yarıklarının estetik cerrahi ile nasıl düzeltilebileceğini ve bireylere nasıl yardımcı olabileceğini inceliyoruz.
Dudak ve Damak Yarıkları Tedavisini Kim Yapar?
Dudak damak yarıkları tedavisi, bu alanda eğitim almış deneyimli plastik cerrahi uzmanları tarafından yapılır. Bu uzmanlar, çocuklar ve yetişkinlerde dudak ve damak yarıklarını düzeltmek için gereken cerrahi müdahaleleri gerçekleştirir. Çocuklarda doğumsal yarıkların tedavisi için genellikle bir çocuk plastik cerrahi uzmanı tercih edilir. Ayrıca, yetişkinlerdeki dudak ve damak yarıklarının düzeltilmesi için de plastik cerrahi uzmanlarına başvurulabilir.
Dudak ve Damak Yarıkları Tedavisi Ne Zaman Yapılır?
Dudak damak yarıkları doğum anında ya da doğum sonrası dönemde tespit edilir. Tedavi, genellikle yarığın boyutuna ve ciddiyetine bağlı olarak belirlenir. İlk cerrahi müdahale genellikle bebeklik döneminde yapılır.
Tedavi, yarığın çocuğun beslenme, konuşma ve görünümünü nasıl etkilediğine bağlı olarak planlanır. Yetişkin bir kişide yarık mevcutsa, uygun zaman yarığın tipine ve kişinin genel sağlık durumuna göre belirlenir. Genellikle, bu tür yarıkların düzeltilmesi yetişkinlik döneminde de mümkün olabilir.
Dudak ve Damak Yarıkları Tedavi Edilmezse Ne Olur?
Dudak damak yarıkları, tedavi edilmezse çeşitli sorunlara yol açabilir:
- Dudak ve damak yarıkları, konuşma yeteneğini olumsuz etkileyebilir; özellikle sesli harflerin doğru telaffuzu zorlaşabilir.
- Özellikle damak yarıkları, bebeğin/çocuğun normal şekilde emmesini veya yemek yemesini engelleyebilir; beslenme sorunları ortaya çıkabilir.
- Görünümü etkileyerek özsaygı sorunlarına yol açabilir; çocuk ve gençlerde duygusal etkiler görülebilir.
- Orta kulak iltihapları ve buna bağlı işitme sorunları gelişebilir.
- Damak yarıkları, dişlerin düzgün gelişmesini etkileyerek diş problemlerine neden olabilir.
Dudak Damak Yarıkları Tamamen Düzeltilebilir mi?
Dudak damak yarıkları modern tıp ve estetik cerrahi teknikleri sayesinde büyük ölçüde düzeltilebilir. Tedavi genellikle şunları içerebilir:
- Cerrahi onarım ile yarığın kapatılması ve daha doğal bir görünüm/fonksiyonun sağlanması.
- Bebeklik/çocukluk döneminde erken müdahale; konuşma ve diş gelişimi üzerindeki olası olumsuz etkilerin azaltılması.
- Konuşma terapisi ve rehabilitasyonla fonksiyonel iyileşmenin desteklenmesi.
- Ameliyat sonrası düzenli kontroller ve uygun bakım ile kalıcı sonuçların korunması.
Dudak Damak Yarıkları İyileşme Sürecinde Dikkat Edilmesi Gerekenler
Ameliyat sonrası ilk günlerde, yara bölgesinin hassasiyeti nedeniyle hekim tarafından önerilen ağrı kesiciler ve diğer ilaçlar düzenli alınmalıdır. Yara bölgesi temiz ve kuru tutulmalı; ilaç/merhemler hekim talimatına göre uygulanmalıdır.
Oluşabilecek kabuk ve kabarcıklara dokunulmamalıdır. Özellikle damak onarımlarından sonra beslenme sırasında nazik olunmalı; sıvı ve yumuşak gıdalar tercih edilmelidir. Hekimin belirttiği diyet önerilerine uyulmalıdır.
Enfeksiyon riskini azaltmak için ağız hijyenine özen gösterilmeli, önerilen ürünler kullanılmalı ve el hijyeni sağlanmalıdır. İyileşme döneminde ağır spor/weights gibi aktivitelerden kaçınılmalı; hekim sınırları içinde hareket edilmelidir.
Ameliyat sonrası düzenli kontroller aksatılmamalıdır. Gerekli görüldüğünde plan ayarlanır. Estetik cerrahi sonrası duygusal zorluklar yaşanabilir; destek grupları veya psikolojik danışmanlık faydalı olabilir.
İlginizi Çekebilir;
Dudak ve Damak Yarıkları Tedavisini Kim Yapar?
Dudak damak yarıkları tedavisi, plastik cerrahi uzmanları tarafından yapılır. Çocuk vakalarında çocuk plastik cerrahisi tercih edilir; yetişkinlerde de plastik cerrahlar süreçleri yönetir.
Dudak ve Damak Yarıkları Tedavisi Ne Zaman Yapılır?
Dudak damak yarıkları doğumda ya da doğum sonrası tespit edilir. Tedavi, yarığın boyutu ve ciddiyetine göre planlanır; ilk cerrahi genellikle bebeklikte yapılır. Yetişkinlerde uygun zaman, yarık tipi ve genel sağlık durumuna göre belirlenir.
Dudak ve Damak Yarıkları Tedavi Edilmezse Ne Olur?
Dudak damak yarıkları tedavi edilmezse konuşma, beslenme, estetik ve işitme alanlarında sorunlara, ayrıca diş gelişimi problemlerine yol açabilir.
Dudak Damak Yarıkları Tamamen Düzeltilebilir mi?
Dudak damak yarıkları büyük ölçüde düzeltilebilir. Cerrahi onarım, konuşma terapisi/rehabilitasyon ve düzenli takip bakımın temelini oluşturur.
Dudak Damak Yarıkları İyileşme Sürecinde Dikkat Edilmesi Gerekenler
İlk günlerde ilaçların düzenli kullanımı, yara bakımının eksiksiz yapılması, uygun diyet ve aktivite kısıtlamaları önemlidir. Düzenli kontroller ve gerektiğinde psikososyal destek önerilir.
Dudak Damak Yarıkları hakkında daha fazla bilgi için Youtube kanalımızı hemen inceleyin.
Tedavi süreci, ameliyat sonrası bakım ve diğer tüm detaylar için sorularınızı burada bulabilirsiniz.
Dudak onarımı ameliyatı yaklaşık 1.5-2 saat, damak onarımı 2-3 saat sürer. Çift taraflı yarıklarda veya kompleks vakalarda süre uzayabilir. Ameliyat genel anestezi altında yapılır ve bebeğiniz ameliyat sırasında hiçbir şey hissetmez.
Dudak ameliyatı sonrası genellikle 1 gece, damak ameliyatı sonrası 1-2 gece hastanede kalınır. Bu sürede bebeğinizin beslenmesi, ağrı kontrolü ve genel durumu yakından izlenir. Sorunsuz iyileşme durumunda taburcu olursunuz.
Dudak ve damak yarığı ameliyatının sonrasında gözle görülür bir yara izi oluşacaktır. Özellikle ameliyatın hemen ardından yara izinde renk değişimleri ve şişkinlik görülebilir. Fakat çocukken yapılan ameliyatlarda büyüdükçe yara izi daha az belirgin hale gelebilir. Ayrıca çeşitli yara izi tedavileri ile de yara izinin görünürlüğü azaltılabilir.
Dudak damak yarıklarının kendi kendilerini onarmaları mümkün değildir. Dokuların birleştirilmesi için mutlaka ameliyat gereklidir.
Dudak ve damak yarıkları bazı bireylerde konuşma bozukluklarına sebep olabilir. Ameliyat öncesinde konuşma bozukluğu yaşamayan kişilerde de ameliyat sonrası konuşma bozukluğu görülebilir. Dudak ve damak yarığı ameliyatı olmuş yaklaşık beş kişiden birinde konuşma problemleri görülmektedir. Fakat konuşma terapileri sayesinde bu sorunun önüne geçilebilir.
Tam yarıklar genellikle anne karnında doktor tarafından belirlenebilir. Fakat tam olmayan yarıklar emme refleksinde bozuklukla anlaşılabilir.
Dudak ve damak yarıkları kendiliğinden iyileşemez. Cerrahi bir girişim gereklidir.
Dudak yarığı doğuştan kaynaklanan bir problemdir. Doğuştan kaynaklanan rahatsızlıkların tedavi edilmesi gerekebilir. Dudak yıllıklarının oluşmasında bebeklerin problem yaşayabildiği pek çok alan vardır. Bebekler anne sütü emmekte zorluk çekebilirler. Bebeklerinin günlük yaşamlarında zorluk çekmemelerini isteyen ebeveynler gerekli tedavi yöntemlerinin uygulanmasını ister.
Yapılan her ameliyatın belirli risk faktörleri vardır. Risk faktörleri göz önünde bulundurularak tedavi yöntemlerini tercih etmek gerekir. Ameliyat bilgili hekimler tarafından gerçekleştirilirse olumlu sonuç verir. Doğru yöntemlerin kullanılmasıyla ameliyat başarılı geçer. Ameliyattan sonraki dönemde de hastanın doğru bir biçimde takibinin gerçekleştirilmesi gerekir. Yarık dudak ameliyatı esnasında fazla kanama, enfeksiyon gibi riskler vardır. Ameliyat ortamının steril olması enfeksiyon riskini azaltır.
Yapılan operasyonlarda kesi atılır. Atılan kesiklerden sonra dikiş işlemleri yapılır. Gelişen teknoloji ile birlikte dikiş atma hususlarında da iz miktarında azalmalar görmek mümkündür. Fakat izler tamamıyla kaybolmaz. Yarık dudak ameliyatı, yüz bölgesine uygulanır. Yüzün deri yapısı hassastır. Hassas cilt yapılarında ameliyat izleri görülebilir. Yarık dudağın onarılmasında çeşitli işlemler gerçekleştirildiği için hafif derece de olsa iz kalır. İz giderici kremlerin kullanılmasıyla izin görünürlüğünü azaltmak mümkün olur.
Damak yarığı hamileliğin 13. haftasında ultrasonografi aracılıyla anlaşılabilir. Fakat her yarık anne karnında belirlenemez.
Çok değerli anneler, babalar, aileler…
Üzerinde uzun süredir çalıştığım, benzerleri ülkemizde ve diğer ülkelerde de mevcut olan, aile rehberinin bu kısa şeklini, gerek yurtiçi gerek yurtdışı yirmi yılı bulan deneyimim ile harmanlayarak, sizlere önünüzdeki uzun yolda bir nebze olsun arkadaşlık eder, soru veya sorunlarınıza yanıt olur umudu ile hazırladım. Uğraş ve ilgi alanımda bana büyük motivasyon kaynağı olan siz ailelere ve onların çok değerli dudak-damak yarıklı bebeklerine/çocuklarına yardımcı olması dileği ile…
Prof. Dr. Hakan Ağır
