Dudak damak yarıkları hamileliğin erken evrelerinde, bebek henüz karında gelişme aşamasındayken ortaya çıkan yüz ve ağız bozukluklarıdır.
Ağız ya da dudak bölgesinde yeteri miktarda doku olmadığında ya da bu dokular olması gerektiği gibi birleşmediğinde ortaya çıkar. Doğum öncesi ultrason taramasında yüzde meydana gelen farklılıklar gözlemlenebilir.
Eğer varsa yarıklıklar yaklaşık olarak hamileliğin 13. haftasında yapılan ultrason testi ile belirlenir. Ancak fetüs gelişmeye devam ettikçe teşhis edilmesi daha kolay hale gelir.
Ancak sadece damak yarıklığının meydana geldiği durumlarda ultrason ile teşhis etmek daha zor hale gelmektedir ve ancak doğumdan sonra yarığın meydana geldiği belirlenebilir.
AMELİYAT DÖNEMLERİ
Dudak damak yarıkları yapılan bir dizi ameliyat ile ortadan kaldırılabilir. Ameliyatlar sona erdiğinde hem görünüş hem de fonksiyonel olarak neredeyse kusursuz bir sonuç elde edilir. Yarık tedavisi her ne kadar yarığın türüne göre ufak tefek değişiklikler olsa da genel olarak bir takvime sahiptir.
Bebek 3 ile 6 aylıkken dudak yarığını düzeltmek için ameliyat yapılır. 6. ile 12. aylar arasında ise damak ameliyatı gerçekleştirilir. Çocuk 8 ile 12 yaşları arasına geldiğinde ise diş eti bölgesindeki yarığı tedavi etmek için kemik yerleştirilir.
12 ile 15 yaşları arasında ise ortodonti tedavisi yapılarak çenenin büyümesi izlenir. Çene gelişimi tamamlanıncaya izleme devam etmektedir ve bu gelişim yaklaşık olarak 21 yaşındayken sona erer.
YARDIMCI TEDAVİLER
Dudak damak yarıkları bazı durumlarda konuşma problemlerine yol açar. Damak yarığının tedavi edilmesi konuşma problemlerinin ortaya çıkması riskini önemli ölçüde düşürür fakat bazı durumlarda çocuklar tedavi olsa dahi konuşma problemi yaşar. Böyle durumlarda konuşma terapisi gerekebilir.
Konuşma ve dil terapisti çocuğun yaşı ilerledikçe bu problemi aşmasına yardımcı olur. Ayrıca ilerleyen yaşlarda bazı durumlarda burundaki hava akışı kalitesini arttırmak ve görünümü düzeltmek adına çeşitli estetik ameliyatlar gerçekleştirilebilir.
Bu ameliyatlar sonucunda ortaya çıkan görünüm son derece yüz güldürücüdür. Ayrıca tedaviler gerçekleştiğinde ve konuşma terapisi başarılı olduğunda dudak damak yarıklarının hemen hemen hiçbir etkisi kalmaz.
