Halk arasında ‘tavşan dudak’ ismiyle de bilinen dudak yarığı bebeğin anne karnındayken meydana gelen bir birleşme kusurudur. Estetik, Plastik ve Rekonstrüktif Uzmanı Prof. Dr. Hakan Ağır, dudak-damak yarıkların ailelerin bebeklerine nasıl bir yaklaşım tutumu sergilemeleri konusunda oldukça faydalı bilgilerde bulundu. Konuyla ilgili tüm merak edilenleri bizler için anlattı.
Dudak damak yarıklarında anne ve babanın bebeğine yaklaşımı nasıl olmalıdır?
Hamilelik sürecinin 5. haftasında dudak kısmını oluşturan hücreler birleşir. Damak kısmında yer alan hücrelerin birleşmesi ise 9. haftada meydana gelir.
Birleşme süreci ise hamileliğin 12. haftasında sona erer. Ancak herhangi bir sebepten dolayı bu birleşmenin gerçekleşmediği durumlarda ise dudak ve damak yarığı ortaya çıkar. Dünya çapında her 1000 bebeğin 1’inde bu yarıklar meydana gelir. Ancak bu oran dünyanın farklı bölgelerine göre değişiklik gösterir. Dudak ve damak yarıklarına özellikle Asya kıtasında daha sık rastlanılır.
YARIKLARIN NEDENLERİ
Dudak ve damak yarıklarına tam olarak nelerin neden olduğu bilinemez. Bu bozukluklara genetik ve çevresel faktörlerin neden olduğu düşünülür. Özellikle akraba evliliklerinde, epilepsi, kan sulandırıcı ve romatizma ilaçları kullanan kadınlarda, hamilelik süresince sigara ve alkol kullanımında ve folik asit eksiklerinde bu tarz bozuklukların meydana geldiği görülür.
Yarıklar genetiğe bağlı olarak da meydana gelebilir. Ailesinde yarık dudak veya damaklı olan kişilerin çocuklarında da bu rahatsızlığın görülme şansı %4’tür. Eğer ailede bu durumdan etkilenen birey sayısı ikiyse bu şans %9’a çıkar.
Dudak ya da damakta yarık olup olmadığı ancak hamileliğin 13. haftasından sonra gerçekleştirilen ultrasonografi uygulaması ile gözlemlenebilir. Bunun dışında yarığı belirlemeye yönelik herhangi bir yöntem bulunmaz.
AİLENİN ÇOCUĞA YAKLAŞIMI
Bu gibi durumlarda bebeğin genel sağlığı birinci öncelik olarak kabul edilmektedir. Dudak ya da damakta yarık olması ise ikinci sırada yer alır. Bu tip durumlar tespit edildikten sonra tedavi için planlamalar yapılabilir.
Plastik cerrahlar uyguladıkları ameliyatlar ile bu durumun üstesinden gelebilir. Ancak bu yarıklar her ne kadar dışarıdan bakıldığında aynı gibi gözükse de aslında çok çeşitlidir.
Yarıkların büyük olduğu durumlarda bazı emme ve beslenme güçlükleri de meydana gelir. Ancak bu durum tedaviye engel değildir. Sadece tedavi sürecinin biraz daha uzun olmasına neden olur. Ayrıca bazı durumlarda ilerleyen dönemlerde konuşma terapistlerinden de yardım almak gerekebilir.