Tavşan dudak sendromu cerrahi olarak farklı adlarla anılabilir. Bilateral konjenital, yarıklı dudak ve damak ile van der woude sendromu bu alanda en çok bilinen tanımlardır. Tavşan dudak nadir olarak görülen bir genetik bozukluktur. Bebeklik döneminde görülen bu sendrom bebeklerin dudak ve damaklarının iki kenarında görülebilir. Kişiye göre değişken gösteren bu belirtinin yanı sıra yalnız tek bir bölümde de yarık görünümü ile karşılaşmak mümkündür. Dudak yarığı genellikle dudağın iki kenarında bulunur ve dudakların kulağa doğru uzanması şeklinde bir görünüme sahip olur.
Eğer damakta görülürse de damak dokusunun bir kısmında ya da damak yapısının tamamında etkili olabilir. Çoğunlukla genetik sebeplere bağlı olarak ortaya çıktığı belirtilebilir. Bunun dışında spontan mutasyon olarak da kendisini gösterebilir. Tavşan dudak sendromu bazı durumlarda farklı durumları de etkileyebilir. Dilde ufak çatlak görünümü, kulak anomalisi, diş anomalisi, damak ya da dudakta kist oluşumu ve lezyonlar bu duruma bağlı olarak en sık görülen belirtilerdir.
Tavşan Dudak Sendromu Neden Olur?
Tavşan dudak sendromunun nedenlerini genetik ve çevresel faktörlere bağlı olarak iki şekilde ele almak mümkündür. Genetik faktörler olarak, kişinin ebeveynlerinde aynı sağlık sorunun görünmesi öncelikli olarak etkili olabilir.
Ebeveynlerden biri ya da ikisi birden bu genetik bozukluğu taşıyorsa bu durum bebeğe de yansıyabilir. IRF6 genetik mutasyonu bu sendromu etkileyen başlıca genetik bozukluklardan biridir. Bunun yanı sıra farklı genetik mutasyonlara bağlı olarak da sendromun görülme olasılığı vardır.
Çevresel faktörler olarak ise anne karnında bebeğin maruz kaldığı birçok faktör etkili olabilir. Annenin hamilelik süresinde alkol ve sigara kullanması öncelikli etki eden durumlardır. Ayrıca hamilelikte kullanılan bazı ilaçlar da bu sendromun görülmesinde rol oynayabilir. Bunların yanı sıra enfeksiyona bağlı olarak da tavşan dudak sendromu ortaya çıkabilir.
Sonuç olarak bu sendromun ortaya çıkmasında farklı birçok faktör tetikleyici güç olabilir. Sendromun görüldüğü durumlar kişilerin genetik özelliklerine bağlı olarak değişkenlik gösterir. Bu da sorunun ortaya çıkmasında tek bir faktör etkili olabileceği gibi birden fazla nedene bağlı olarak belirti gösterebilir.
Tavşan Dudak Türleri Nelerdir?
Tavşan dudak sendromu yarıkların yerleşimi ve şiddetine bağlı olarak farklı türlere ayrılabilir. Yarık yerleşimi tek taraflı ise uniteal tavşan dudak tanısı konulabilir. Uniteal tavşan dudakta oluşan yarık kulağa kadar uzanan bir görünüme sahip olur. Bilateral tavşan dudak olarak bilinen bir diğer tür ile karşılaşmak da olasıdır. Bu türde ise dudakta beliren yarık görümü iki taraflıdır ve kulağa doğru uzanan bir yapıya sahiptir.
Hastanın damak yapısında sorun yoksa yalnız dudak kısmında yarık varsa izole dudak yarık olması durumu söz konusudur. Tam tersi olarak dudak kısmında bir belirti yok damakta yarık varsa da izole damak yarığı tanısı konulabilir. Son olarak ise hem damakta hem dudakta yarıkların görülmesi sonucu damak ve dudak yarık belirtisi hastada kendisini gösterebilir. Bu türlerin hangisinin olduğunun tanısına ise alanında uzman bir doktor tarafından karar verilir.
Tavşan dudak ameliyatı doğuştan dudak ve damak yarıkların onarılması için yapılan cerrahi bir işlemdir. Yarığın şekli ve derecesi göz önünde bulundurularak uygun bir ameliyat planı hazırlanır. Ameliyat öncesinde genel anestezi uygulaması ile hasta ameliyata hazır duruma gelir. Plastik cerrah kontrolünde yapılan ameliyat yaklaşık birkaç saat sürebilir. Ameliyat anında uygun görülen tekniklerle yarık düzeltilir. Dudak dokuların birleştirilmesi ile dudakta simetrik bir görünüm elde edilir. Eğer yarık damaktaysa damak dokuları üzerinde işlem yapılır. Yapılan müdahalenin ardından dikiş atılarak ameliyat tamamlanır.
Tavşan Dudak Ameliyatı Öncesi ve Sonrası
Tavşan ameliyat öncesi ve sonrasında bazı noktalara dikkat etmek gerekir. Özellikle iyileşme aşamasında kontrollü ve ameliyat yaralarını zorlamadan bir süreç getirmek fazlasıyla önemlidir. Bu sebeple ameliyatın ardından operasyonu gerçekleştiren doktor hastayı bir süre gözlemler. Yara bakımının yapılması ve pansuman adımlarını eksiksiz yapılması ameliyat sonrası için önemli noktalardır.
Ameliyat sonrasında ağrı hisseden hastalar için doktor tarafından oluşturulmuş reçeteli ilaçlar tercih edilmelidir. Ağrının şiddeti artar ve ilaçla kontrol edilemez duruma gelirse doktora başvurulabilir. Ayrıca operasyon sonrası için beslenme düzenine de dikkat edilmelidir. Son olarak doktorun belirlediği tarihler arasında kontrollerin aksatılmaması önemli olan noktalardan biridir. Bu ayrıntılara dikkat ederek ameliyat sonrası iyileşme sürecinin daha rahat atlatılması mümkündür.
