Dudak damak yarıkları, anne karnında iken bebeğin gelişimi sırasında ağız içi yapılarının sağlıklı bir şekilde birleşememesi sonucu oluşur. Birleşememe sonucu açıklıklar doğar. Dudak, burun ve damakta açıklık oluşması gibi problemler ortaya çıkar. Dudak damak yarıkları, tek veya çift taraflı oluşabilmektedir. Bu oluşum tam ve tam olmayan yarık olarak adlandırılır.
Bu yarıklar aynı zamanda yumuşak ve sert olarak da ikiye ayrılır. Dudak damak yarıklarının bazıları diş eti kemerini de etkiler. Ancak ne derecede olduğu doktor muayenesi sonucu belli olabilir. Aynı zamanda anne karnında yapılan ultrason sonucu yarıkların fark edilmesi de mümkündür. Fakat dudak damak yarıkları tedavisi doğum sonrası gerçekleştirilebilir.
Dudak Damak Yarığında Erken Teşhisin Önemi
Dudak damak yarığı anne karnında fark edildiği an tedavi planı hazırlanmaya başlanması gerekir. Bazı vakalarda tedavi sürecinin çocuğun ergenlik dönemine kadar devam etmesi gerekebilir. Dudak damak yarıklarında rahatsızlık erken teşhis edildiği zaman beslenme ve konuşma bozukluklarının en aza indirilmesi mümkündür.
Dudak damak yarıklarında en sık kullanılan tedavi yöntemi yarığın kapatılmasıdır. Ancak bazı durumlarda ortodontik tedavi gerekebilir. Erken teşhis edilen hastalarda çocuk konuşmaya başlamadan tedavi süreci başlar. Böylece konuşmayı engelleyecek her türlü durumun önüne geçilmiş olur. Konuşma dönemine geçen çocuklarda dudak damak yarığı tedavileri telaffuzların zorlaşmasına sebep olabilir. Bu tür problemler göz önünde bulundurulduğu zaman dudak damak yarığında erken teşhisin önemi kendini kanıtlamaktadır.
Dudak damak yarığı mutlaka tedavi edilmesi gereken bir rahatsızlık türüdür. Tedavide genel amaç işlevsel bir şekilde konuşmanın sağlanmasıdır. Ayrıca gıdaların ve havanın geçişi de tedavi sonucu engellenmektedir. Yüz gelişiminin sağlıklı bir şekilde gerçekleşmesi için bebeklik döneminde tedavi sürecine mutlaka başlanmalıdır.
Dudak damak yarığı tedavi edilmezse hasta, yarık damak sebebiyle yaşamsal aktivitelerini sağlıklı bir şekilde yerine getiremez. İlerleyen dönemlerde ise orta kulak iltihabı, gelişim geriliği ve zatürre gibi rahatsızlıklar kendini gösterir. Var olan şekil bozukluğu telaffuzu zorlaştırır. Dudak damak yarığı rahatsızlıklarında tedavilerin yeri ve önemi oldukça büyüktür.
Dudak Damak Yarığı Ne Sıklıkla Görülür?
Dudak damak yarığı toplumda yaklaşık 1/1000 canlı doğum olacak şekilde görülmektedir. Hastalığın görülme sebebi net olarak belirlenememiştir. Ancak genel olarak oluşma sebepleri arasında akraba evliliği ve gebelikte sigara kullanımı olarak bilinmektedir. Aynı zamanda epilepsi ilaçları vitamin ve folik asit eksikliğinin de bu hastalığı tetiklediği bilinmektedir.
Ailesinde dudak damak yarığı geçiren birey varsa hastalık riski %4 kadar yükselecektir. Aile içerisinde doğan ilk iki çocuk bu riskten etkilenmediyse 3. Çocukta risk %9’a çıkmaktadır. Anne karnında 13. Haftada belli olan bu rahatsızlığın tedavisine erkenden başlanmalıdır. Bu sayede konuşma geriliği ve beslenme düzensizliği erken dönemlerde kolayca tedavi edilebilecektir.
Dudak Damak Yarıklı Bebeğe Sahip Olan Aileler Ne Yapmalı? Nasıl Bir Yol İzlemelidir?
Dudak damak yarığı rahatsızlığına sahip olan bebeklerin aileleri, bu durumundan psikolojik olarak olumsuz yönde etkilenebilir. Çeşitli tedirginlikler sonucu tedavi planını yanlış şekilde değiştirilebilir. Bu nedenle bu ailelerin mutlaka doktorla karşılıklı bir şekilde iletişim içerisinde olması gerekir.
Aile bireyleri tarafından bu hastalık reddedilmemeli veya kabullenilmemeli sadece tedaviye odaklanılmalıdır. Ayrıca ameliyat olan bebeklerde gelişim geriliği olmaması için çeşitli tedavi yöntemlerine başvurulmalıdır. Bebeğin konuşmasında sorun olması durumunda dil terapistinden destek alınmalıdır. Ortodontik tedavi gerektiği durumlarda ise ortodonti cerrahlarından tedavi görülmelidir. Bu sayede çocuk, gelişimi aksamadan ve çevresel faktörlerden etkilenmeden sağlıklı bir iyileşme süreci tamamlanmış olacaktır.
Dudak damak yarıkları hakkında daha fazla bilgi için Youtube kanalımızı ziyaret edin.
