Ampütasyon bir uzvun bir kısmının ya da tamamının cerrahi müdahale ile alınmasıdır. Arterlerin tıkanması ya da daralması nedeniyle kan dolaşımının bozulması, ağır yaralanma, kemikte ya da kasta kanserli tümör oluşumu, soğuk ısırması, sinir dokusunun kalınlaşması ve antibiyotikler ile iyileştirilemeyen ciddi enfeksiyonlar sonucunda uzuvlar alınabilmektedir. Ancak gelişen teknoloji ve yeni yöntemler sayesinde ampütasyon işlemine eskisinden daha nadir şekilde başvurulmaktadır. Günümüzde ağır yaralanmalar sonrasında bile ampütasyon yerine kurtarma uygulamaları gerçekleştirilebilmektedir. Artık ampütasyon her şey denendikten sonra ve hiç sonuç elde edilemediğinde son çare olarak düşünülmektedir. Her ne kadar alınmış uzuv hastanın fiziksel olarak sağlığına kavuşmasını sağlasa da sonrasında rehabilitasyon süreci ve hastanın ruhsal durumu o kadar kolay iyileşmeyebilmektedir.
Hangi Bacaklar Kurtarılabilir?
Bacak ağır yaralı olsa bile kurtarılabilmektedir ancak bunun için belirli kriterlerin sağlanması gerekmektedir. Hastaların az da olsa parmaklarını oynatabiliyor olması onlar için büyük bir avantaj sağlamaktadır. Her ne kadar bacakta çok ağrı olsa da bacağın beyaz olması kurtarılabilir olma ihtimalinin çok yüksek olduğu anlamına gelmektedir. Bacağın kurtarılmasında erken teşhis ve müdahale önemli rol oynamaktadır. Günümüzde minimal invaziv yöntemler sayesinde lokal anestezi ile kurtarma işlemleri yapılabilmektedir. Üstelik bu uygulamaların küçük kesilerden yapılabilmesi nedeniyle ameliyat sonrasında yara izi pek belli olmamaktadır. Bu noktada hastaların özellikle 40 yaşın üstündekilerin düzenli olarak kontrol yaptırması büyük önem taşımaktadır. Özellikle şeker hastası olanlarda bacağın durumu çok geç anlaşılabilmektedir ve bu nedenle bacağın kurtarılması için geç kalınabilmektedir.
Bacağın Kurtarılamadığı Durumlar
Bacak her ne kadar ağır yaralanmalar sonrasında kurtarılabilse de bazen hastalar bunun için çok geç kalabilmektedir. Özellikle şeker hastalarında bu durum daha sık görülmektedir. Şeker hastalarının ayaklarında herhangi bir ağrı meydana gelmemektedir. Ancak ayakta çıkmaya başlayan yaralar uzun süre iyileşmediğinde bir doktora danışılsa da yeterli olmayabilir. Bu da bazı durumlarda çok geç kalınması anlamına gelir. Bununla beraber parmaklarını oynatamayan hastalarda, sinir hasarı meydana gelen hastalarda ve enfeksiyonun kemiğe kadar ulaştığı durumlarda kurtarma mümkün olmamaktadır. Ayakta ya da parmakta renk değişimi meydana geldiğinde doku koyu mor ya da siyah olduğunda kurtarma için geç kalınmış demektir. Bu durumda ampütasyon işlemi kaçınılmaz olmaktadır.
