Konuşma terapisi doğuştan dudak ve damak yarıkları olan çocukların dil gelişimi için oldukça faydalıdır. Bu şekilde doğan bebekler ile diğer yaşıtları arasında bebeklik döneminde ağlama ve ses çıkarma gelişimi farklı seyreder. 4-6 aylık dönemde dudak damak yarığı olmayan bebekler ünsüz sesleri mırıldanabilirler. Fakat dudak yarığı olanlar sıralı ünsüzlerden b, d ve g gibi harfleri çıkaramazlar.
İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR:
Damak yarıklığı düzelmeyen bebeklerdeki ağız içi hava boşluğu daha fazladır. Bu durum artikülasyon ve dil problemlerinin oluşmasına yol açar. Damak yarığı problemi çocukluk dönemine geçişte konuşma zorluğu yaratır.
Genel olarak böyle doğan çocukların dil gelişimi kendi yaş grubundaki çocuklarla benzer olur. Ancak rezonans sorunları ve ses kısıklığı gibi sorunlar baş gösterir. Konuşma terapisi dudak damak yarığı olan çocukların konuşma, ses çıkarma ve diğer dil problemlerinin önemli ölçüde azalmasına yardımcı olur.
Konuşma Terapisi Nedir?
Konuşma terapisi, konuşma ve dil becerilerini geliştirmeye yarayan profesyonel bir tedavi şeklidir. Erken dil becerileri, ses üretimi, akıcı konuşma, ifade edebilme ve netlik konusunda yardımcı olur. Konuşma bozukluğu ve iletişim problemi olan bireylerin erken yaştan terapi almaları gerekir. Sağlıklı bir konuşma becerisine sahip olan çocuk 15 aylık dönemde tek sözcükleri söyler. Çocuklar 2 yaşına geldiklerinde iki ya da üç sözcüklü cümleler kurabilmelidir.
Şayet dudak damak yarığı olan bir çocuk bu dönemde aynı şekilde konuşamıyorsa mutlaka konuşma terapistine gitmelidir. Doğuştan meydana gelen bebeklerde yarık dudak problemi de ses çıkarma fonksiyonlarını etkiler. Çocuklarda konuşma terapisi prosedüründe tipik olarak her biri 30 ila 60 dakika arası süren tedavi seansları gerçekleşir. Bu seanslar terapistin kendi tekniklerine ve yaklaşımına göre değişkenlik gösterebilir. Terapide dil ve konuşma bozuklarının giderilmesi için uygulanan yaklaşımlar şöyledir:
- Bireysel sesler ve heceler arasında ayırım yapmak için algılama egzersizleri
- Belli başlı sesleri çıkarmak ve konuşmanın akıcı olması için alıştırmalar
- Yutmayı, nefes almayı ve sesi geliştirmek için alıştırmalar
- Bilgisayar destekli yeni nesil konuşma egzersizleri
- Terapinin psikolojik açıdan desteklenmesi amacıyla motivasyon ve tavsiyeler
Konuşma Terapisi Ne İşe Yarar?
Dil ve konuşma terapisi, konuşma güçlüğü çeken kişilerin daha iyi iletişim kurmasını sağlar. Konuşma terapisinin hedefleri arasında telaffuzu geliştirmek ile dudak ve dil kaslarını geliştirmek yer alır. Ayrıca artikülasyon problemi ve ses kısıklığının da terapiler sırasında üstesinden gelinir.
Çocuklar terapinin ilk safhalarında ses çıkarma, harfleri ve kelimeleri doğru telaffuz etmeyi öğrenir. İlerleyen aşamalarda ise daha akıcı ve net konuşma, kelimeleri net bir şekilde söyleme yetileri gelişir. Fikirleri, duygu ve düşünceleri daha özgür bir şekilde ifade etme yeteneği gelişir. Dil, çene, yüz kasları gelişirken solunum mekanizmasını da kontrol etmek kolaylaşır.
Terapiden önce görülen heceleri yanlış söyleme, olağandışı duraklamalar, kısmi kelime tekrarları ile uzayan sesler terapi süresince yavaş yavaş düzelmeye başlar. Dikkat dağıtan ses perdesinde, ses yüksekliğinde ve sesin kalitesinde iyileşmeler görülür.
Konuşma sorunu yaşayan çocuklar sesleri düzgün çıkaramadıklarından konuşurken ekstra efor sarf eder. Böylece yorgunluk ve sıkılma oluşabilir. Terapi gördükten sonra konuşmada akıcılık artacağından yorulma hissiyatı da giderek azalır. Topluluk önünde konuşurken özgüven ve cesaret duyguları da artar.
Dudak Damak Yarıkları İçin Konuşma Terapisi
Konuşma terapisi dudak damak yarıkları için erken yaşta uygulanması gereken bir çalışmadır. Dudak damak yarığı olan çocuktaki konuşma ve ses çıkarma bozuklukları fark edildiği anda hemen terapiye başlamak gerekir. Konuşma terapisti çocuğun konuşurken yaptığı yanlışlara erkenden müdahale eder.
Dudak damak yarığı ile doğan çocuk 2,5 yaşına geldiğinde çıkardığı seslerin uzman tarafından değerlendirilmesi çok önemlidir. Konuşmayı ve telaffuzu geliştiren terapi seansları erken dönem dil gelişimine yardımcı olur. Ebeveynler böyle bir durumda olan çocuğu konuşma sırasında yanlış yönlendirmemek adına mutlaka terapistten yardım almalıdır.
Bebeklerde yarık damak problemi ses çıkarma ve tek kelime söylemede problem yaratacağından yine terapiste danışmakta fayda vardır. Konuşma terapisti dudak damak yarığı problemine sahip çocuklar için çeşitli aktiviteler yaparak dil ve konuşma becerisini hızlandırır. Çocuğun hangi aylarda hangi sesleri çıkarması gerektiği hakkında ebeveynlere yol gösterir.
Dudak damak yarığına sahip anaokulu çağına gelmiş bir çocuk terapi almadıysa ve konuşmakta zorlanıyorsa aktif terapiye başlanmalıdır. Terapi sürecinde çocuğun nasıl gelişim göstereceği tamamen güncel durumu ve katılımı ile ilgilidir. Aile içi ortamı, ebeveynlerin desteği, terapide verilen ödevlerin yapılması ve benzeri durumlar tedavinin daha olumlu seyretmesine yardımcı olur.
Daha fazlası için Dudak Damak Yarıkları Yotube kanalımızı takip edin.
