Home Genel (Page 4)

Kategori: Genel

dudak damak yarıkları
22Nis

Doğuştan gelen dudak damak yarıkları, anne karnında bebeğin gelişmesi esnasında hem yüz bölümünün hem de ağız içinin oluşurken yapılarının karşılıklı olarak birleşmemesinden kaynaklanır. Bu duruma bağlı olarak açıklık problemi dudaklarda, diş etlerinde, damakta ve burunda meydana gelir. Bebeklerin damak yarıklarını teşhis etmek bazen zor olur. 

Her iki problem bir arada görülebileceği gibi ayrı ayrı da görülür. Tedavi edilmediği durumlarda ise hem bebeklik hem çocukluk hem de yetişkin zamanında çeşitli problemlere yol açar. O nedenle ilgili zamanda ve uzman doktorların ellerinde dudak damak yarıklarının tedavi edilmesi gerekir. Peki dudak damak yarığı tedavi edilmezse ne olur? Rehberimiz okunarak tüm sorulara yanıt bulunabilir!

Dudak Damak Yarığı Sebepleri Nelerdir?

Dudak damak yarıkları çeşitli sebeplerden ötürü meydana gelir. Bu sebepler hamilelik öncesi ve sırası olarak sınıflara ayrıldığı gibi genetik faktör veya çevresel faktörlerden kaynaklı olabilir. Sebebi net olarak bilinmese de dudak yarığına maruz bırakan durumlar aşağıdaki gibidir: 

Genetik Faktörler

Dudak damak yarıkları ailede veya akrabalarda yarıklığın olması durumunda ortaya çıkar. Özellikle akraba evliliği gerçekleştiren bireylerde bu probleme sıklıkla rastlanır. EEC sendormu, Waardemnburg sendomu, 13,18, Pierre-Robin sekansı, Van der Woude sendromu, Trizomi, Klippel Feil sendormu, Treacher Collins sendromu, Apert sendromu ve Velokardiyofasiyel sendomu gibi çeşitli olgularda dudak damak yarıkları görülme ihtimali oldukça fazladır. 

Çevresel Faktörler

Hamilelik esnasında annenin alkol ve sigara kullanması dudak ve damak yarığı oluşumunu tetikler. Ayrıca A vitamini fazlalığı ve eksikliği, stres, radyasyon, Rubella enfeksiyonu, geç yaşta doğum, steroidler, fenitoin, busulfan, aminopterin, salisilatlar ve diyabet rahatsızlığı da söz konusu problemin oluşmasına neden olabilir. 

İlaç Almak

Hamilelik sırasında alınan birtakım ilaçlarda dudak ve damak yarığı oluşumuna yol açar. Sara ilaçları, steroidler, ağır enfeksiyon ilaçları sonucunda görülebilir. Hamilelik öncesinde ilk 2 ay ve hamileliğin başlangıcında ilk 3 ay folik asit içen gebelerin bebeklerinde bu problemin oluşumu yarı yarıya iner. 

Dudak Damak Yarıkları Hakkında Daha Fazlasını Öğrenin!

Dudak Damak Yarığı Tedavi Edilmezse Ne Gibi Sorunlar Oluşur?

Doğuştan gelen dudak damak yarıkları çocukların hem estetik görünüm hem de ilgiyi bölgeyi işlevsel kullanımlarını etkiler. Bu problemin tedavi edilmemesi durumunda başta bebeklerde beslenme sorunları ortaya çıkar. Daha sonra orta kulak iltihabı ile birlikte işitme güçlükleri görülmeye başlar. Bebeklerin konuşma evresine gelindiğinde ise birtakım bozukluklar ile karşılaşılır. Bu aşamada konuşma bozukluğu tedavi edilmezse eğer bozukluk kalıcı olur. 

Dudak damak yarıkları tedavi altına alınmayan bebeklerin ilerleyen dönemlerde psikolojik bakımdan olumsuz etkilenmeleri de mümkündür. Herkesten estetik olarak farklı görünen çocukların psikolojilerinde bir bozulma ve yıpranma görülür. Bununla beraber ilerleyen yaşlarda bir özgüven düşüklüğü meydana gelir. O sebeple, her hastalık gibi dudak damak yarıklarının da tedavi edilmesi gerekir.

dudak damak yarığı
18Nis

Doğuştan gelen dudak damak yarıkları için bir tedavi sürecinin izlenmesi mümkündür. Uzun soluklu olan bu tedavi genelde 2 ayrı aşamada yapılır. İlk aşama da çocuk okula başlamadan önce görsel bozuklukların ve konuşma güçlüğünün düzeltilmesi olur. İkinci aşama ise yetişkinlik döneminde diş, çene ve yüz gelişiminin ideal sınırlarda olması için bir tedavi yolu izlenir. Eğer ilgili kısımlar yarıklardan etkilendiyse hem burun içi hem de dışının görünüm ve solunum sorunları çözülür. 

Dudak damak yarıkları tedavisi konuşma terapisi, plastik cerrahi ve ortodontik tedavi ile farklı başlıklarda toplanır. Bu tedavi bebeğin sağlığına ve gelişim durumuna göre 2 buçuk aylık veya 5 aylıkken yapılır. Ameliyat sırasında dudakta bulunan yarıklar kapatılarak burnu düzeltilir. Diş etlerinde yer alan yarıklara ise genelde olguda dokunulmaz. Damak yarığı bebek 6 ila 9 ay arasındayken kapatılır. Özel durumlarda ise ameliyat 1 yaşa kadar ertelenir. 

Dudak Damak Yarıkları Hakkında Daha Fazlasını Öğrenin

Dudak Damak Yarığı Konuşmaya Engel Olur mu?

Dudak damak yarıkları olan çocuklarda birtakım problemler gözlemlenir. Genelde dudak yarığının konuşma gelişimi ve özellikleri konusunda ciddi bir etkisi bulunmaz. Ancak damak yarığının hem dil hem de konuşma problemleri üzerinde etkisi vardır. Bu durum ameliyat ile biraz törpülense de tamamen düzelmez. 

Yarık Dudak Damak Tedavisinde Yaşanabilecek Olası Sorunlar Nelerdir?

Dudak damak yarıkları tedavisi alanında uzman bir ekip tarafından aşamalı ve uzun süren bir süreçte tam olarak yapılır. Söz konusu ekip içinde ortodontistler, çocuk hekimleri, kulak burun boğaz uzmanları, genetik uzmanları, psikologlar, konuşma uzmanları, plastik rekonstrüktif cerrah gibi uzman doktorlar yer alır. Söz konusu problemde tedaviye ilk önce ailenin bebeğe olan yaklaşımı değiştirilmekle başlanır. 

Ebeveynlere çocuğun hem bakım hem beslenme hem de psikolojisinin özellikleri öğretilir. Çocuk doktorları tarafından gerçekleştirilen kontrollerde kilo, gelişim ve boy takipleri tek tek gerçekleştirilir. Bu durum çocuklarda en fazla görülen besinlerin akciğere kaçması sebebiyle oluşan akciğer enfeksiyonları başta olmak üzere orta kulağa sıvının toplanmasıyla işitme problemlerinin görünmesi KBB uzmanları tarafından izlenir.

Dudak Damak Yarığı Ameliyatı Zor Bir Ameliyat Mıdır?

Dudak damak yarıkları gerçekleştirilen birkaç ameliyat sayesinde ortadan kaldırılır. Tüm aşamalar tamamlandıktan sonra çocukların suratında hem estetik hem de fonksiyonel olarak bir kusur kalmaz. Yarık tedavileri ne kadar yarık çeşidine göre değişse de genel olarak bir takvimi içerir. Bebek 3 ila 6 aylıkken dudak yarıklarının giderilmesi için bir ameliyat süreci geçirilir. 6 ila 12 aylar içinde ise damak ameliyatı yapılır. 

Çocuklar 8 ila 12 yaş aralığına geldiğinde diş eti bölümünde bulunan yarığı tedavi etmek üzere oraya bir kemik yerleştirilir. 12 ile 15 yaşları arasında ise ortodonti tedavi gerçekleştirilerek çenenin iyi bir şekilde büyümesi gerçekleştirilir. Çocukların çene gelişimi tamamlanıncaya kadar izleme süreci devam eder. Bu gelişim yaklaşık olarak çocuk 21 yaşındayken sona erer. Bu sayede dudak ve damak yarıkları gerçekleştirilen birçok aşamadan sonra tedavi edilmiş olur.

Dudak Damak Yarığı Ameliyatı Kaç Saat Sürüyor?

Dudak damak yarıkları bulunan çocuklar bebeklik döneminden çocukluk döneminin bir evresine kadar tedavi edilir. Bu tedavide ameliyat süreci belirli aşamalardan geçer. Her aşamada bebeğin dudak ve damak yarığı kontrol altına alınır. Söz konusu ameliyat genelde 1 ila 2 saat içerisinde tamamlanır. Her ameliyat türlerinde olduğu gibi dudak ve damak yarıklarında da risk vardır. O nedenle bu işlemin konusunda çeşitli uzman plastik cerrahlar ve anestezistler tarafından yapılan ameliyatlar risk oranını en aza indirir. 

Youtube kanalımızı ziyaret edin

Ameliyat Sonrası Herhangi Bir İz Kalır mı?

Dudak ve damak yarıkları ameliyatı ilgili alan arzulanan görünüme gelene kadar gerçekleştirilir. Vücuda yapılan her cerrahi müdahale de olduğu gibi bu işlem sonrasında da ilgili alanda ameliyat sonrasında iz kalır. Ancak bu iz son derece normal kabul edilir. 

Çünkü dudak damak yarıkları operasyonu son derece büyük bir ameliyat olup çeşitli aşamaları içerir. Ayrıca yüz ve çevresine çeşitli müdahalelerde bulunulur. Bu sebeple de dudak ve burun kısmında iz kalması oldukça olağan kabul edilir. İlgili bölgelerin gelişimi çocuk 21 yaşına gelene kadar sürer, bu yaştan sonra ilgili kısım göründüğü gibi kalır. 

Yarık dudak ameliyatı öncesi ve sonrası
22Mar

Yarık dudak ameliyatı öncesi ve sonrası iyileşmenin seyrini belirleyen kritik süreçlerdir. Ameliyat öncesinde bazı tahliller ve testler yapıldıktan sonra hastanın uygun olması durumunda ameliyat süreci başlar. Operasyon sonraki süreçte de doktorun verdiği ilaçları kullanmak ve tavsiyelerine uymak çok önemlidir. Dudak yarığı olan bebekler için ameliyat genellikle 9-18 ayında yapılır. Ayrıca bebeğin 4 kilonun üzerinde olması gerekir.

İlginizi Çekebilir: Dudak Damak Yarıklarının Oluşma Sebebi Nedir?

Hemoglobin (kan) düzeyi de 10 gr/ml ve üzerinde olmalıdır. Bebeklerde yarık dudak genellikle gebeliğin 4-8 haftaları arasında oluşmaya başlar. Dudak ve yüzü tamamlayan kasların tam olarak gelişmemesi sonucu oluşur. Ailede böyle bir doğumsal anomali öyküsü varsa yeni doğan bebekte de görülme olasılığı bir hayli fazladır. Dudak yarıkları mikro-form yarık , inkomplet ve komplet olmak üzere üç şekilde görülebilir.

​Yarık Dudak Ameliyatı Kaç Yaşında Yapılır?

Yarık dudak ameliyatı öncesi ve sonrası arasında belirgin bir fark bulunur. Dudak yarığı ameliyattan sonraki süreçte gözle görülür bir şekilde düzelip normalleşir. Yarık dudak operasyonu genellikle 9 ile 18 ay arasında yapılır.

Bebek 2 yaşına gelmeden bu ameliyatın yapılması gerekir. Bazı durumlarda ikinci kez ameliyat yapılabilir. Ameliyatın kesin zamanlamasına hekim tarafından karar verilir. Dudak damak yarığı ameliyatının yapılış amacı bebeğin daha iyi konuşmasını ve normal bir şekilde yemek yiyebilmesini sağlamaktır.

Bebek ameliyattan 4 saat öncesine kadar anne sütü ve 6 saat öncesine kadar mama içebilir. Geri kalan tüm sıvı, yarı sıvı ve katı gıdalar 8 saat öncesine kadar bırakılmalıdır. Doktor bebeğin kullandığı bazı ilaçları kesmesini isteyebilir. Reçeteli diğer ilaçlar ise çok az su ya da mama ile birlikte verilebilir. Ameliyat sonrasındaki süreçte ise bebeğin nasıl beslenmesi gerektiği doktor tarafından izah edilir. Ameliyat dikişleri 5 ile 7 gün arasında kendiliğinden yok olur ya da hastanede alınır.

​Doğuştan Yarık Dudak Neden Olur? Sebepleri Nelerdir?

Anne karnında dudak gelişimi 4-7 haftalar arasında gerçekleşir. Dudağı oluşturan doku, doğumdan önce tam olarak birleşemezse dudak yarığı meydana gelir. Bebeklerde yarık damak da aynı şekilde doğuştan damak dokusunun tam olarak gelişmemesi sonucu meydana gelir. Doğuştan yarık dudak probleminin altında yatan sebepler şu şekilde sıralanır:

  • Ailede yarık dudaklı doğan kişiler

  • Annenin hamilelik sırasında kullandığı bazı ilaçlar

  • Hamileyken sigara içme ve alkol tüketme

  • Diyabet ya da hamileyken diyabet riski taşıma

  • Gebeliğin ilk üç ayında bilinçsizce ilaç kullanılması

  • Anne ile bebeğin geçirdiği hastalıklar ve enfeksiyonlar

  • Anne karnında bebeğin radyasyona maruz kalması

  • Hamileyken yüksek dozda kortizon almak

​Yarık Dudak Zamanla Düzeliyor Mu?

Yarık dudak ameliyatı öncesi ve sonrası karşılaştırıldığında yarık dudak formunda gözle görülür değişiklikler olur. Dudak, dudak çevresi ve ağız sağlıklı bir görünüme kavuşur. Ameliyat sonrasında hafif yara izi kalması muhtemeldir. Ancak bazı estetik uygulamaları sayesinde izler daha düzgün hale gelir. Damak yarığı ameliyatı sonrasında da damağın ortasındaki genişlik kapanır. Hasta daha kolay yemek yiyebilecek ve konuşabilecek hale gelir.

Gebelik döneminde yapılan detaylı ultrason sayesinde dudak ve damak yarığı tespit edilir. Erken teşhis ve tedavi sonrasında hasta geçireceği ameliyatların ardından minimum yara izi ile yarık dudak görünümden kurtulur.

Yarık dudak ameliyatı öncesi ve sonrası çekilen fotoğraflara bakıldığında hastanın önemli oranda düzelme ve gelişim kaydettiği görülür. Yetişkinlik döneminde dudak tamamen normal şeklini alır. Yarık dudağa sahip hastalarda genellikle burun deformesi de görülür. Ameliyat sırasında dudak şeklini düzeltme ile birlikte burnun delikleri de simetrik olarak ayarlanır.

​Yarık Dudak Kaç Günde İyileşiyor?

Yarık dudak ameliyatı öncesi ve sonrası evreler iyileşme sürecinin nasıl gelişeceğini belirleyen en önemli faktörlerden biridir. Yarık dudak ameliyatı öncesinde bebek ve ebeveynler hem ruhsal hem de fiziksel olarak hazırlık yapmalıdır. Ameliyat sonrasında da hastanın bakımı, yeme ve içme rutini ile ilaçların düzgün alınması çok önemlidir. Tüm fiziksel koşullara dikkat edildiğinde ve hasta bakımı çok iyi yapıldığında 10 gün içinde iyileşme görülür.

Yarık dudak ameliyatı öncesi ve sonrası doktor ile hasta yakınlarının sürekli temas halinde olması gerekir. Doktorun tavsiyelerine ve yapılması gereken prosedürlere uymak hastanın iyileşme süresinin de daha hızlı olmasını sağlar. Cerrahi onarım sadece fiziksel görünümü değil konuşma, nefes alma, işitme ve dil gelişimini de iyileştirir. Ayrıca hasta tamamen iyileştikten sonra psikolojik destek almak da faydalı olacaktır.

konuşma bozukluğu
15Mar

Konuşma bozukluğu dudak damak yarığı olan çocuklarda görülen yaygın bir durumdur. Bu anomali ile doğmuş çocukların yalnızca yüzde 50’si normal şekilde konuşabilmektedir. Bu süreçte aile desteği, konuşma bozukluğuna sahip çocuğun hem dil gelişimi hem de psikolojik durumu açısından önem taşır.

İlginizi Çekebilir:

 

Dil ve konuşma kavramları birbirinden uzak ögelerdir. Aile bireyleri bu olguların farklılıkları konusunda çocuklarını bilinçlendirmelidir. Ailenin bilgi konusunda tam destek olamadığı durumlarda dil ve konuşma terapistinden yardım alınabilir.

Dudak damak yarığı, konuşma ve dil gelişimini önemli ölçüde etkilediğinden konuşma bozukluklarının giderilmesi için erken yaşlarda tedaviye başlanmalıdır. 2 yaşındaki çocuk iki kelimeli cümleler kurmakta zorlanıyorsa mutlaka konuşma terapisi seanslarına katılmalıdır.

​Konuşma Bozukluğu Nedir?

Konuşma bozukluğu pek çok dalda farklı olarak değerlendirilen seslerin ve kelimelerin telaffuzunda yaşanılan problemlerdir. Konuşmanın akıcı olmaması ve konuşurken söyleneni net olarak ifade edememe farklı nedenlerden kaynaklanır. Konuşma problemi türleri arasında artikülasyon bozuklukları, ses ve rezonans bozuklukları, ifade edici dil bozuklukları yer alır. Bunlara ek olarak doğuştan meydana gelen bebeklerde yarık dudak problemi de konuşmanın akıcılığını bozan nedenlerden biridir.

​Konuşma Bozukluğu Neden Olur?

Konuşurken beklenen frekansın yakalanamamasının nedenleri fizyolojik, nörolojik ve çevresel faktörler olarak üç grupta incelenir. Konuşmada yaşanan bozuklukların tedavisinde bahsi geçen faktörlere göre değerlendirme yapılır. Bunlardan hangisine yatkınlık varsa o durum dikkate alınarak belirli bir plan ve program çerçevesinde tedaviye başlanır. Tedavi programında ayrıca konuşmayı etkileyen diğer nedenler de dikkate alınır. Kişinin konuşmasını etkileyen konuşma bozukluğu nedenleri şu şekilde sıralanır:

  • Doğuştan gelen zeka geriliği problemleri

  • Kalıtımsal faktörler

  • Duyma problemleri

  • Öğrenme zorluğu

  • Bebeklerde yarık damak problemi

  • Otizm

  • MS ve diğer nörolojik problemler

  • Prematüre doğuma bağlı gelişen kusurlar

​Konuşma Bozukluğu Tedavisi Hangi Doktorlar Tarafından Muayene Edilir?

Konuşmada yaşanan sorunları nöroloji bölümlerindeki nörologlar tedavi eder. Eğer cerrahi ya da medikal tedaviye gerek olmayan bir problem varsa uzman nörolog dil ve konuşma terapistine yönlendirir. Dil ve konuşma terapistleri konuşma egzersizleri yaptırırlar. Ancak doğuştan var olan dudak yarığı gibi bir bozuklukta konuşmanın düzgün olması için 2 yaşına kadar ameliyat şarttır. Bu açıdan değerlendirildiğinde böyle bir probleme sahip olan çocuklar nöroloji bölümünde tedavi olabilir.

​Konuşma Bozukluğu Belirtileri Nelerdir?

Çocuklarda konuşma sorunları genellikle 1-2 yaşından sonra kendini belli etmeye başlar. Her bebek genel olarak çoğu sesi çıkarabilir. Anne, baba ve dede gibi tek kelimeler söyleyebilir. Fakat iki ve daha fazla kelimeden oluşan cümleleri kurmada sorun yaşayan çocuklarda belirtiler kendiliğinden ortaya çıkar. Bir çocuğun konuşma sorunu yaşadığına ilişkin belirtiler şu şekilde sıralanır:

  1. Kekeleme

  2. Cümle kurmada zorluk

  3. Heceleri ve sesleri yutma

  4. Konuşurken duraksama

  5. Sadece tek bir kelime ile cümle kurma

  6. Konuşurken cümle kurma yerine el işaretlerini kullanma

  7. Kendi yaşıtlarına göre daha az kelime ile cümle kurma

  8. Çok hızlı ve seri konuşup anlaşılamayan cümleler kurma

  9. Konuşurken bazı kelimeleri söyleyememe

  10. Konuşmayı kısa kesme

​Konuşma Bozukluğu(Evde Tedavi)

Konuşurken problem yaşayan çocuklar için doktor tedavisinin yanında evde tedavi de oldukça önemlidir. Evde yapılan birtakım egzersizler, alıştırmalar, okuma seansları ve benzeri etkinlikler konuşma sorunun giderilmesine yardımcı olur. Örneğin, bebeklerde yarık damak problemi konuşmayı etkileyen bir durumdur.

Bu durumda olan çocuklar ameliyat olduktan sonra dil ve konuşma terapisti kendi tedavisine ek olarak evde tamamlayıcı tedavi önerir. Konuşma problemleri için evde uygulanacak tedaviler arasında birlikte kitap okumak bulunur. Çocukla birlikte kitap okuyarak akıcı konuşması amaçlanır. Bununla birlikte uzun cevaplar alınabilen sorular sormak da gerekir.

Çocuklara “evet” ya da ” hayır” diye yanıt vereceği sorular yerine üzerinde kafa yoracağı sorular sorulabilir. Nihayetinde hangi konu olursa olsun bol bol ve çocuğun dikkatini çekecek konuşmalar yapmak gerekir.

​Konuşma Bozukluğu Egzersizleri

Konuşurken görülen eksikliklerin giderilmesi için konuşmanın akıcı ve tam olmasını sağlayan bazı egzersizler bulunur. Bu egzersizler dil hareketleri, dudak hareketleri, mimik hareketleri, çene hareketleri, burun hareketleri ve gırtlak hareketleri olarak yan dallara ayrılır. Misal olarak dili sağa sola hareket ettirmek, temel sesleri çıkarmaya çalışmak, kalemi dudakların arasında tutmak, mum üflemek gibi egzersizler konuşmada yaşanan zorlukları gidermede etkilidir.

​Konuşma Bozukluğu Hangi Hastalığın Belirtisidir?

Etkili, net ve akıcı konuşamama birçok hastalığın doğurduğu sonuçlardan biridir. Konuşmada zorluk yaşatan genel hastalıklar arasında beyin tümörü, kafa travması, Alzheimer, demans, damak yarığı, ses tellerinde polip, ses ve gırtlak kanseri yer alır. Bunun haricinde sigara, alkol tüketimi, madde bağımlılığı, antidepresan ilaçlar ile bol kafein tüketimi de konuşmayı negatif yönde etkileyen alışkanlıklar içerisindedir.

​Yetişkinlerde Konuşma Bozukluğu Nasıl Giderilir?

Konuşma bozukluğu yetişkinlik döneminde fiziki ve psikolojik nedenlere bağlı olarak gelişir. Fiziki nedenlerden kaynaklanan konuşma sorunları operasyon ve ilaçla tedavi yoluyla tedavi edilebilir. Ancak psikolojik nedenler yüzünden konuşmada zorluk yaşanıyorsa dil ve konuşma terapistinin verdiği egzersizler, alıştırmalar ve dersler aracılılığıyla bu sorunun önemli ölçüde üstesinden gelinebilir. Ses, artikülasyon ve akıcılık da aynı oranda gelişmiş olur.

İnstagram hesabımızı takip etmek için buraya tıklayın.

orta kulak iltihabı
8Mar

Orta kulak iltihabı doğuştan dudak damak yarığı kusuruna sahip çocuklarda görülen evrensel bir sorundur. Kulak zarının orta kısmında sıvı birikmesi sonucu oluşan iltihap, dudak ve damak yarığı öyküsü olan bazı çocuklarda işitme kaybına neden olabilir.

İlginizi Çekebilir:

Damak yarıklı bebeklerde işitme sorunu nasıl çözülür?

6 yaşın altındaki çocuklarda kulak zarının ortasına ventilasyon tüpü ya da kulağın arkasına işitme cihazı yerleştirilir. 6 yaşından sonra işitme kaybı yavaş yavaş azalmaya başlar. 9-18 yaş dönemine gelindiğinde işitme genel olarak normale dönerek dudak damak yarığı olan çocukların ortalama yüzde 10’unda işitme kaybı görülebilir.

İlerleyen yaşlarda iltihaptan kaynaklanan işitme azlığı kaybolsa da risk faktörlerini tespit etmek için kişinin sürekli takip altında olması önerilir. Damak ve dudak yarığına sahip kişiler soğuk algınlığına yakalandıklarında hiç vakit kaybetmeden hekime görünmelidir.

​Orta Kulak İltihabı Nedir?

Orta kulak iltihabı tıp dilinde otitis media olarak bilinir. Kulak zarının arkasında yer alır. İnsan seslerinin duyulmasını sağlayan küçük kemiklerin titreştiği odacığın iltihaplanması durumudur. Orta kulak bölümünde iltihaplanmadan kaynaklı kızarıklık ve şişme görülür.

Orta kulak enfeksiyonu genellikle bebeklerde ve çocuklarda daha yaygın görülen bir durumdur. Her dört çocuktan birinin 10 yaşında gelinceye kadar en az bir kez iltihap geçirdiği bilinir. Bebeklerde 6-15 aylık dönemde orta kulak iltihabı sık görülür.

Yetişkinlerde enfeksiyon bazı durumlarda çok rahatsız edici olmaz. Ancak 3 günden fazla sürede kulakta şişlik, kızarıklık, ağrı ve yutkunmada zorluk yaratıyorsa mutlaka doktora başvurmak gerekir. Orta kulak enfeksiyonu soğuk algınlığı sırasında orta kulakta mukus birikmesiyle oluşur.

Östaki borusu küçük çocuklarda yetişkinler kadar gelişmemiş olduğundan çocuklar iltihaptan daha fazla etkilenir. Tüm bunlara ek olarak damak yarığı kusuru ile doğan bir bebekte ya da çocukta orta kulak enfeksiyonuna çok fazla rastlanır. Enfeksiyon antibiyotik ve ağrı kesici ilaçlarla önlenebilir. Fakat çok nadir bir şekilde enfeksiyondan kaynaklı olarak kulak zarında delik ya da menenjit gelişebilir.

​Orta Kulak İltihabı Nedenleri Nelerdir?

Orta kulak iltihabı bakteri ve virüsler nedeniyle ortaya çıkar. Enfeksiyon, genel olarak nazal septumlarda, boğazda ve östaki borusunda şişmeye sebep olan grip ve nezle gibi soğuk algınlıklarından dolayı gerçekleşir. Bebeklerde yarık dudak problemi kaslarda ve kemiklerde farklılıklar oluşturduğundan östaki borusundaki sıvı tam olarak boşalamayabilir. Bu nedenle orta kulak enfeksiyonu sıklıkla yaşanır. Orta kulakta iltihap oluşmasının diğer fizyolojik nedenleri de şu şekilde sıralanır:

  • Virüsler ve bakteriler nedeniyle östaki borusunun tıkanması

  • Geniz eti şişmesi

  • Östaki tüplerinin tam olarak işlevini yerine getirememesi

  • Sıvının orta kulakta kalması

  • Bebeklerde yarık damak problemi

  • Kronik ve sürekli tekrarlayan bir bakterinin varlığı

  • Östaki tüplerinin boyutu ve şeklinin küçük olması

  • Beslenme şekli(yatarak biberonla beslenen bebekler emzirilen bebeklere oranla daha fazla enfeksiyona yakalanır)

  • Mevsimler faktörler

  • Kulak temizliğinin yanlış yapılması

  • Kötü hava koşulları

Kulak Şişmesi

Kulak şişmesi, enfeksiyon, alerji, travma veya diğer sağlık koşullarından kaynaklanabilir. Bu durum, orta kulak iltihabının bir belirtisi olabileceği gibi, dış kulak yolunun enfeksiyonu durumunda da ortaya çıkabilir. Kulak şişmesiyle birlikte genellikle ağrı, kızarıklık ve bazen kulaktan akıntı gözlemlenir. Şişlik, kulak kanalının daralmasına ve işitme kaybına yol açabilir. Tedavi, altta yatan nedenin belirlenmesine ve uygun müdahalenin yapılmasına bağlıdır. Kullanılan tedaviler arasında antibiyotikler, anti-inflamatuar ilaçlar veya alerji için özel tedaviler yer alabilir.

​Orta Kulak İltihabı İle Dudak Damak Yarığı İlişkisi

Orta kulak iltihabı soğuk algınlığı sırasında gelişen bakteri ve enfeksiyonların orta kulakta birikmesi sonucu meydana gelir. Ancak bazı doğum kusurları orta kulak enfeksiyonu için risk faktörleri arasındadır. Bu doğum kusurlarından biri de dudak yarığı olarak bilinir. Yarık dudaklı olarak doğmuş çocukların kas ve kemik gelişimleri orta kulak enfeksiyonuna zemin hazırlar.

Ayrıca yarık damaklı çocuklarda da kulak içinde enfeksiyon gelişme oranı diğer çocuklara göre daha fazladır. Östaki borusunun yakınlarında yutma eylemine yardımcı olan yumuşak bir kas yer alır. Dudak damak açıklığı olan çocukların kas ve kemik yapısı bu kasın işlevini tam olarak yerine getirmesini engeller. Sonuç olarak orta kulak basıncı düşer ve lokal salgılar kulakta sürekli birikerek orta kulak enfeksiyonuna yol açar.

Orta kulak enfeksiyonu 2 yaşına gelmiş dudak damak yarığı olan çocuklarda daha az görülmeye başlar. 6 yaşından sonraki süreçte iltihap görülme oranı önemli ölçüde azalır. Genellikle dudak damak yarığı olan çocuklarda kalıcı orta kulak enfeksiyonu riski çok yüksektir. Bazı kişilerde sürekli olarak ventilasyon tüpleri yer alır. Bunun birincil hedefi zayıflayan işitme duyusunu artırmaktır.

Sonuç olarak dudak damak yarığı olan bireylere sürekli olarak kulak muayenesi yaptırmaları tavsiye edilir. Eğer enfeksiyon fark edilmezse işitme kaybının görülmesi olasıdır. Bu nedenle böyle bir probleme sahip olan kişilerin doktor kontrolü altında olması gerekir.

Orta Kulak İltihabı Hakkında Sıkça Sorulan Sorular

  • Orta Kulak İltihabı En Çok Kimlerde Görülür?
    Genellikle bebekler ve küçük çocuklar, ancak yetişkinler de bu durumdan etkilenebilir.
  • Orta Kulak İltihabının Belirtileri Nelerdir?
    Kulak ağrısı, işitme kaybı, kulaktan akıntı, ateş ve genel huzursuzluk.
  • Orta Kulak İltihabı Nasıl Tedavi Edilir?
    Antibiyotikler, ağrı kesiciler ve bazen anti-inflamatuar ilaçlar. Şiddetli vakalarda cerrahi müdahale gerekebilir.
  • Orta Kulak İltihabı Kendiliğinden Geçer Mi?
    Bazı hafif vakalar kendiliğinden iyileşebilir, ancak tıbbi yardım önemlidir.
  • Orta Kulak İltihabı Önlenebilir Mi?
    Evde alınacak önlemler ve gerekli durumlarda aşılar ile risk azaltılabilir.
  • Orta Kulak İltihabı İşitme Kaybına Neden Olur Mu?
    Tedavi edilmezse kalıcı işitme kaybına neden olabilir.
  • Orta Kulak İltihabı Tekrarlar Mı?
    Özellikle çocuklarda tekrarlayabilir. Önleyici tedbirlerle risk azaltılabilir.

İnstagram hesabımızı takip etmek için buraya tıklayın.

Konuşma terapisi
5Mar

Konuşma terapisi doğuştan dudak ve damak yarıkları olan çocukların dil gelişimi için oldukça faydalıdır. Bu şekilde doğan bebekler ile diğer yaşıtları arasında bebeklik döneminde ağlama ve ses çıkarma gelişimi farklı seyreder. 4-6 aylık dönemde dudak damak yarığı olmayan bebekler ünsüz sesleri mırıldanabilirler. Fakat dudak yarığı olanlar sıralı ünsüzlerden b, d ve g gibi harfleri çıkaramazlar.

İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR:

Damak yarıklığı düzelmeyen bebeklerdeki ağız içi hava boşluğu daha fazladır. Bu durum artikülasyon ve dil problemlerinin oluşmasına yol açar. Damak yarığı problemi çocukluk dönemine geçişte konuşma zorluğu yaratır.

Genel olarak böyle doğan çocukların dil gelişimi kendi yaş grubundaki çocuklarla benzer olur. Ancak rezonans sorunları ve ses kısıklığı gibi sorunlar baş gösterir. Konuşma terapisi dudak damak yarığı olan çocukların konuşma, ses çıkarma ve diğer dil problemlerinin önemli ölçüde azalmasına yardımcı olur.

Konuşma Terapisi Nedir?

Konuşma terapisi, konuşma ve dil becerilerini geliştirmeye yarayan profesyonel bir tedavi şeklidir. Erken dil becerileri, ses üretimi, akıcı konuşma, ifade edebilme ve netlik konusunda yardımcı olur. Konuşma bozukluğu ve iletişim problemi olan bireylerin erken yaştan terapi almaları gerekir. Sağlıklı bir konuşma becerisine sahip olan çocuk 15 aylık dönemde tek sözcükleri söyler. Çocuklar 2 yaşına geldiklerinde iki ya da üç sözcüklü cümleler kurabilmelidir.

Şayet dudak damak yarığı olan bir çocuk bu dönemde aynı şekilde konuşamıyorsa mutlaka konuşma terapistine gitmelidir. Doğuştan meydana gelen bebeklerde yarık dudak problemi de ses çıkarma fonksiyonlarını etkiler. Çocuklarda konuşma terapisi prosedüründe tipik olarak her biri 30 ila 60 dakika arası süren tedavi seansları gerçekleşir. Bu seanslar terapistin kendi tekniklerine ve yaklaşımına göre değişkenlik gösterebilir. Terapide dil ve konuşma bozuklarının giderilmesi için uygulanan yaklaşımlar şöyledir:

  • Bireysel sesler ve heceler arasında ayırım yapmak için algılama egzersizleri
  • Belli başlı sesleri çıkarmak ve konuşmanın akıcı olması için alıştırmalar
  • Yutmayı, nefes almayı ve sesi geliştirmek için alıştırmalar
  • Bilgisayar destekli yeni nesil konuşma egzersizleri
  • Terapinin psikolojik açıdan desteklenmesi amacıyla motivasyon ve tavsiyeler

Konuşma Terapisi Ne İşe Yarar?

Dil ve konuşma terapisi, konuşma güçlüğü çeken kişilerin daha iyi iletişim kurmasını sağlar. Konuşma terapisinin hedefleri arasında telaffuzu geliştirmek ile dudak ve dil kaslarını geliştirmek yer alır. Ayrıca artikülasyon problemi ve ses kısıklığının da terapiler sırasında üstesinden gelinir.

Çocuklar terapinin ilk safhalarında ses çıkarma, harfleri ve kelimeleri doğru telaffuz etmeyi öğrenir. İlerleyen aşamalarda ise daha akıcı ve net konuşma, kelimeleri net bir şekilde söyleme yetileri gelişir. Fikirleri, duygu ve düşünceleri daha özgür bir şekilde ifade etme yeteneği gelişir. Dil, çene, yüz kasları gelişirken solunum mekanizmasını da kontrol etmek kolaylaşır.

Terapiden önce görülen heceleri yanlış söyleme, olağandışı duraklamalar, kısmi kelime tekrarları ile uzayan sesler terapi süresince yavaş yavaş düzelmeye başlar. Dikkat dağıtan ses perdesinde, ses yüksekliğinde ve sesin kalitesinde iyileşmeler görülür.

Konuşma sorunu yaşayan çocuklar sesleri düzgün çıkaramadıklarından konuşurken ekstra efor sarf eder. Böylece yorgunluk ve sıkılma oluşabilir. Terapi gördükten sonra konuşmada akıcılık artacağından yorulma hissiyatı da giderek azalır. Topluluk önünde konuşurken özgüven ve cesaret duyguları da artar.

Dudak Damak Yarıkları İçin Konuşma Terapisi

Konuşma terapisi dudak damak yarıkları için erken yaşta uygulanması gereken bir çalışmadır. Dudak damak yarığı olan çocuktaki konuşma ve ses çıkarma bozuklukları fark edildiği anda hemen terapiye başlamak gerekir. Konuşma terapisti çocuğun konuşurken yaptığı yanlışlara erkenden müdahale eder.

Dudak damak yarığı ile doğan çocuk 2,5 yaşına geldiğinde çıkardığı seslerin uzman tarafından değerlendirilmesi çok önemlidir. Konuşmayı ve telaffuzu geliştiren terapi seansları erken dönem dil gelişimine yardımcı olur. Ebeveynler böyle bir durumda olan çocuğu konuşma sırasında yanlış yönlendirmemek adına mutlaka terapistten yardım almalıdır.

Bebeklerde yarık damak problemi ses çıkarma ve tek kelime söylemede problem yaratacağından yine terapiste danışmakta fayda vardır. Konuşma terapisti dudak damak yarığı problemine sahip çocuklar için çeşitli aktiviteler yaparak dil ve konuşma becerisini hızlandırır. Çocuğun hangi aylarda hangi sesleri çıkarması gerektiği hakkında ebeveynlere yol gösterir.

Dudak damak yarığına sahip anaokulu çağına gelmiş bir çocuk terapi almadıysa ve konuşmakta zorlanıyorsa aktif terapiye başlanmalıdır. Terapi sürecinde çocuğun nasıl gelişim göstereceği tamamen güncel durumu ve katılımı ile ilgilidir. Aile içi ortamı, ebeveynlerin desteği, terapide verilen ödevlerin yapılması ve benzeri durumlar tedavinin daha olumlu seyretmesine yardımcı olur.

Daha fazlası için Dudak Damak Yarıkları Yotube kanalımızı takip edin.

up-arrow-1