Doğumsal anomaliler, vücutta doğuştan gelen yapısal veya işlevsel anormal değişikliklere denir. Dünya çapında yaklaşık her yüz bebekten üçü bir anomali ile dünyaya gelmektedir. Bu anormal değişiklikler hamileliğin herhangi bir evresinde oluşabilirler. Ancak çoğu doğumsal anomali hamileliğin ilk üç ayında meydana gelir.
Doğumsal anomaliler genellikle bebekler ilk yaşlarına girmeden fark edilir. İşitme kaybı gibi gözle görülemeyen anomalilerin fark edilmesi daha uzun sürebilir. Dudak damak yarıkları ise kolayca fark edilebilen anomaliler arasındadır. Peki dudak ve damak yarıkları nedir? Dudak ve damak yarığı teşhisi nasıl konulur? Ne çeşit tedavi yöntemleri bulunur? Yazımızda bu soruların cevapları yer alıyor.
Dudak Damak Yarıkları Nedir?
Dudak ve damak yarıkları üst dudak ve damakta yer alan açıklık veya boşluklardır. Bu açıklıklar yalnızca dudakta, damakta veya her ikisinde de oluşabilir. Dudak veya damak yarığı en yaygın görülen doğumsal anomali çeşitlerinden biridir. Anne karnında fetüsün gelişimi sırasında oluşurlar. Oluşma sebepleri ise ağız ve damak dokularının gelişim evresinde düzgünce birleşememesidir.
Dudak Yarıkları
Dudaklar hamileliğin dört ile yedinci haftası arasında oluşurlar. Oluşma sürecinde kafanın sağ ve sol kısımlarından hücreler ve dokular bir araya gelerek yüzü ortaya çıkarırlar. Bazen bu hücre ve dokular doğumdan önce düzgünce bir araya gelemezler. Bunun sonucunda da dudak yarıkları meydana gelir. Dudak yarığı üst dudakta küçük bir kesik gibi gözükebilir. Bazı dudak yarıkları ise üst dudaktan buruna kadar büyük bir boşluk görünümüne sahiptir.
Damak Yarıkları
Damaklar, hamilelik sürecinde altı ile dokuz ay arasında oluşmaya başlar. Ağzın damak kısmını oluşturması gereken dokular birleşmediğinde damak yarıkları adını verdiğimiz anomaliler meydana gelir. Bazen damak önden arkaya uzanan büyük bir yarığa sahip olabilir. Bazense damağın yalnızca belirli bir kısmına yarıklar oluşur.
Dudak Damak Yarıkları Çeşitleri
Tek Taraflı Dudak Yarığı – İnkomplet / Komplet
Tek taraflı dudak yarığı dudağın yalnızca bir kısmında oluşmuş boşluklardır. Dudak yarığına sahip kişilerde en sık görülen çeşit tek taraflı yarıklardır. Ayrıca yarıkların dudağın sol kısmında oluşma ihtimali daha yüksektir. Tek taraflı dudak yarıkları bazen damağa ve buruna doğru uzamış olabilir. Hatta bazı durumlarda diş etleri de yarığa dahil olabilir. Bu tür yarıklar kendi içerisinde ikiye ayrılır. İnkomplet olanlar buruna doğru ilerlememiş tek taraflı yarıklardır. Komplet olanlarda ise yarık buruna kadar ilerlemiştir.
Çift Taraflı Dudak Yarığı – İnkomplet / Komplet
Çift taraflı dudak yarığı dudağın her iki tarafında oluşmuş açıklıklardır. Tek taraflı yarıklara benzer olarak inkomplet ve komplet olmak üzere ikiye ayrılır. İnkomplet çift taraflı yarıklar buruna kadar uzamamıştır. Komplet çift taraflı yarıklar ise buruna kadar uzamıştır ve spektrumda diğer türlerden daha ileride bulunur.
Damak Yarığı – İnkomplet / Komplet / Submukoz
İnkomplet damak yarığı yumuşak damakta yani damağın arka kısmında yer alan açıklıktır. Komplet damak yarığı ise damağın hem sert hem yumuşak kısımlarında yer alır. Bu tür yarıklarda ağız ve burun boşluğu birbiriyle birleşmiş haldedir. Üçüncü damak yarığı çeşidi ise submukoz damak yarığıdır. Submukoz damak yarığı damakta mukoza zarının altında bulunur.
Dudak Damak Yarıklarının Risk Faktörleri
Hamilelikte sigara ve alkol kullanımı dudak ve damak yarığı oluşma ihtimalini arttırır. Hamileliğinden önce şeker hastalığı tanısı almış kadınlarda da dudak ve damak yarığına sahip bebekler doğurma ihtimali daha yüksektir. Hamilelik sırasında çok yüksek kiloda olmak da risk faktörleri arasında bulunur. Yine hamilelik esnasında kullanılmış birtakım ilaçlar da dudak damak yarığı riskini yükseltebilir. Örnek olarak bazı epilepsi ilaçları verilebilir.
Dudak Damak Yarıkları Tanı Süreci
Dudak damak yarıklarının doğumdan sonraki tanı süreci oldukça basittir. Çünkü çoğu dudak damak yarığı gözle görülür olup hemen fark edilir. Çok belirgin olmayan ve yumuşak damakta bulunan yarıkların tanısı ise hemen koyulamayabilir. Bu tür yarıkların tanısı genelde çeşitli semptomlar görülmeye başlandığında konur.
Örneğin, yumuşak damak yarığına sahip bebeklerde yemek yeme zorluğu görülebilir. Bazı sıvılar ve yemeklerin burundan çıktığına da rastlanabilir. Bu tür yarıklar kulak enfeksiyonlarını da beraberinde getirebilir. Ayrıca hamilelik sırasında da ultrason sayesinde tanı konulabilir.
Dudak Damak Yarıkları Tedavisi
Dudak- Damak Yarığı Ameliyatı Ne Zaman Yapılır?
Dudak yarığı ameliyatlarının bebekler bir yaşına gelmeden yapılması önerilir. Damak yarığı ameliyatının ise ilk on sekiz ay içerisinde yapılması uygundur. Bebeklerin gelişimlerine bağlı olarak daha erken ameliyat edilmeleri de mümkündür. İlerleyen yaşlarda başka ameliyatlar da gerekli olabilir.
Dudak- Damak Yarığı Ameliyatı Nasıl Yapılır?
Dudak damak yarığı ameliyatı genel anestezi altında yapılır. Ameliyat sırasında boşluklu dokular onarılır ve dikilir. Bazen dudaktan buruna doğru kesi yapılabilir.
Dudak-Damak Yarığı Ameliyatı Sonrası İyileşme Süreci Nasıldır?
Ameliyat sonrasında yaranın iyileşme süresi yaklaşık bir aydır. Operasyonun hemen ardından yara izi pembe ve kırmızı olabilir. Ameliyat sonrasında bölgedeki doku daha sert ve sıkı hissettirebilir. Fakat zaman geçtikçe bu sıkılık hissi azalır.
Özel bakıma ihtiyacı olan yenidoğanlarda doğum sonrası bazı anormallikler gelişebilir. Bunlardan biri de damak yarığı sorunudur. Anne karnında gelişen problem yüz ve ağız için oluşumu esnasında ortaya çıkar. Bu iki bölümün birleşmemesi sonucu damak dudak yarığı oluşur. Tedavisi olan hastalıkta süreç ebeveynler tarafından bilinçli ve bilgi sahibi olması gerekir.
Dudak Damak Yarığı Türleri Nelerdir?
Damak dudak yarığı sınıflandırması yapılarına göre türlere ayrılır. Dudak yarıkları tek ve çift ayrımının yanı sıra tam ve tam olmayan yarıklarla iki kategoride incelenir. Çift yarıklar tavşan dudak olarak adlandırılır. Burnun iki deliğine doğru tam bir çizgi şeklinde olan yarıklar üst dudağı üç parçaya böler. Tam yarıklarda damakla birlikte dudakta parçalanır. Damak yarıkları ise dört farklı kategoride değerlendirilir.
- Yumuşak Damak Yarığı: Primer damak yarığı yumuşak damakta oluşur. Yumuşak damak yarığı tam olmayan yarıklardır. Çizgi ve çentik şeklindedir. Genellikle tam olmayan yarıklar anne karnında fark edilemez.
- Sert Damak Yarığı: Yumuşak damağa göre daha acı verici olan sekonder yarıktır. Gebelik döneminde teşhisi konulabilir.
- Submukozal Yarıklar: Kalın bir mukoza tabakası ile çevrili olan yarıklar türler arasında en şiddetli olanıdır.
- Birbirinden Ayrı Küçük Dil: Yumuşak damak yarığının küçük dili iki parçaya bölmesine denir.
Dudak Damak Yarığı Belirtileri
Bebekte damak yarığını fark etmek ebeveynler için zor olabilir. Fakat çocuğunuzda dikkat edilmesi gereken belli özellikler vardır. Örneğin emme hareketinde anormallikler görülebilir. Tam bir refleks göstergesi sergilenmez. Bu konuda annelerin daha dikkatli olması gerekir. Bir diğer belirti ise bebeğin süt içerken burundan süt gelmesidir. Bunun sebebi açıklığın akciğer ve buruna açılmasıdır.
Dudak Damak Yarığı Olan Bebekler Nasıl Beslenmeli?
Damak dudak yarığı derneği tarafından yayınlanan yazıya göre yarığı olan bebeklerin beslenmesi gelişim ve büyüme açısından oldukça mühimdir. Beslenme işlemini kaşık, şırınga, biberon ve emzirme yoluyla gerçekleşir. Annelerin emzirme sırasında bebeği yatırmak yerine 45-60 derece eğik tutarak beslenmeyi gerçekleştirmeleri istenir. Bunun sebebi orta kulak problemlerini engellemektir. Emzirme işlemi anne tarafında koordine edilmelidir. Emme-Yutma-Nefes Alma süreci bebeğin ihtiyacına göre düzenlenmelidir. Yarık sebebi ile bebeğin gaz problemleri artacaktır. Bu nedenle sık sık gaz çıkarma işlemi tekrarlanmalıdır. Beslenme süresi 20-30 dakikayı geçmemelidir. Bebek doğumdan sonra kaybettiği kiloyu iki hafta içerisinde geri almalıdır.
Dudak Damak Yarığı Olan Bebeklerde Biberon Seçimi Nasıl Olmalıdır?
Yarığa sahip olan bebekler için özel olarak üretilen ürünler bulunur. Emzik ve biberon seçimlerinde ebat, yapı, esneklik ve delik kısmına dikkat edilmelidir. Yarık dudak bebek sahibi ebeveynler damağı tıkayan damaklıklı biberon kullanabilir. Geniş emzikli prematüre bebekler için kullanılan biberonlarda tercih edilebilir.
Dudak Damak Yarığı Olan Bebeklerde Göğüsten Beslenme
Damak yarığının boyutuna göre anne bebeğini göğüsten besleyebilir. Gizli yarık olarak bilinen küçük açıklıklarda süt akışına dikkat ederek emzirme işlemi gerçekleşebilir. Eğer büyük yarıklar varsa açıklıkların akciğer ve buruna bağlantısı göz önüne alınarak biberon yardımıyla bebeğe süt verilir. Biberon ucunun yumuşak olmasına dikkat edilmelidir.
Dudak yarığı doğuştan kaynaklanan bir problemdir. Doğuştan kaynaklanan rahatsızlıkların tedavi edilmesi gerekebilir. Dudak yıllıklarının oluşmasında bebeklerin problem yaşayabildiği pek çok alan vardır. Bebekler anne sütü emmekte zorluk çekebilirler. Bebeklerinin günlük yaşamlarında zorluk çekmemelerini isteyen ebeveynler gerekli tedavi yöntemlerinin uygulanmasını ister.
Dudak Yarığı Nedir?
Anne karnında oluşabilen çeşitli komplikasyonlar sağlığı olumsuz etkileyen rahatsızlıklar oluşturabilir. Birbirinden farklı nedenlere bağlı olarak gelişen rahatsızlıklar arasında dudak yarıkları da vardır. Dudak yarıkları; anne karnındaki bebeğin 8- 12. haftalarda geçirdiği komplikasyonlar sonucu ortaya çıkan anormalliklerdir. Dudak yarığının açtığı en büyük sorun bebeğin yeterli beslenememesidir. Bebeğin normal biçimde beslenmesi için tedavi olması gerekir.
Dudak Yarığı Risk Faktörleri Nelerdir?
Dudak yarıklarının oluşmasında hem genetik hem de çevresel faktörler rol oynamaktadır. Anne karnında oluşabilecek komplikasyonlar nesilden nesile aktarılabilir. Dudak ve damak yarıklarında da genetik bozukluklar vardır. Annenin kötü beslenme koşulları, tütün ve alkol gibi bağımlılık yapan ürünleri kullanması bebeğin zarar görmesine sebebiyet verir. Anneler hamilelik esnasında hem psikolojik hem de fizyolojik olarak rahat olmalıdır. Dudak ve damak yarıklarının oluşmasıyla hem estetik görüntü bozulur hem de bebeğin fizyolojik gelişiminde problemler oluşur. Konuşma, beslenme hatta nefes alma gibi problemler yaşarlar. Dudak yarıkları burun yapısını da olumsuz etkiler. Bebeğin tedavi edilmesi için dudak yarığı ameliyatı olması gerekir. Ameliyatların gerçekleştirilmesinde ebeveynlerin ve işlemi gerçekleştirecek hekimlerin bilinçli olması rahat bir dönemin geçmesini sağlar.
Dudak Yarığı Tedavisi
Bebeklerde oluşan dudak yarıklarının tedavi edilmesi sayesinde yaşamları daha kolay olur. Anne karnında dudak gelişimini tamamlayamayan bebekler için tedaviler uygulanır. Uygulanan tedaviler sonucunda bebeklerin gelişimine katkı sağlamak mümkündür. Dudak yarıklarının tedavi edilmesi ameliyatla gerçekleşir. Yapılan ameliyatla dudak yapısı düzeltilir. Bu sayede bebeğin beslenmesi ve nefes alması düzene girer. İlerleyen dönemlerde konuşması da düzgün olur. Bebeğin iyi incelenmesi ve ameliyattan sonra da takip edilmesi gerekir.
Dudak Yarığı Ameliyatı
Dudak yarıkları anne karnındaki bebeğin fizyolojik gelişiminin tamamlanamadığını gösterir. Fizyolojik sıkıntılar hayatın ilerleyen her safhasında problemlere yol açar. Dudak yarıklarının tedavisi ameliyatlarla yapılır. Her bebekte farklı tip dudak yarığı görülebilir. Dudak yarıklarında gereken ameliyatlar gerçekleştirilerek gelişim süreci desteklenir. Oluşan yarıkların tedavi edilmesinde bebeklerin belli bir gelişim göstermesi beklenir. Bazı uzmanlar bunu ilk 24 saat içerisinde yapmayı tercih ederken bazıları da 2- 6 ay arasında yapabilir. Gelişim sürecinin ardından ameliyat zamanı belirlenir. Dudakların yarılmasıyla burunda da deformiteler oluşur. Hem dudağın estetik görüntüsü ve fonksiyonu iyileştirilir hem de burun yapısı düzeltilir. Dudak kaslarının yanı sıra derisinin ve mukozasının da yapısında düzeltme işlemleri gerçekleştirilir.
Dudak Yarığı Ameliyatı Sonrasında Nelere Dikkat Edilmeli?
Dudak yapısının iyileştirilmesi için yapılan ameliyattan sonraki dönem de önemlidir. Bebeğin ameliyat edilen bölgelerinin steril tutulması gerekir. Ameliyat yapıldıktan sonra bebekler ertesi güne kadar hastanede müşahede altında tutulur. Bebeğin beslenme şekli oturur pozisyonda ve kaşıkla olmalıdır. Ameliyat edilen bölgeye her gün antibiyotikli pomatlar kullanılarak pansuman yapılır. Yarık dudak ameliyatının yapıldığı bölgenin kuruluğuna önem verilir.
Bebeklerde Yarık Dudak ve Emzirme
Anne karnında gerçekleşen komplikasyonlardan biri olan dudak yarığı, bebeğin farklı sıkıntılarla karşılaşmasına neden olur. Bebeklerin gelişimlerinde oluşan anormalliklere bağlı olarak dudakta ve damakta yarıklar oluşur. Bebeğin doğumundan sonra gerekli incelemeler yapılarak tedavi yöntemine karar verilir.
Bebeklerde Yarık Dudak Nedir?
Bebeklerde oluşan çeşitli problemlerden biri olan yarık dudak, anne karnında birleşmenin tamamlanamaması anlamına gelmektedir. Bebeklerde 8- 12. haftalarda gelişen anormallikler dudak ve damak yarıklarına sebebiyet verir. Yarık dudak oluşumunun çeşitleri vardır. Tek ya da çift taraflı oluşabilen yarık dudaklarda doğru tedavi yöntemleri tercih edilir. Damak yarıkları da dudak yarıklarıyla birlikte oluşabilir. Sert dokunun yerine yumuşak bir doku bulunur. Yarık bir damağa sahip olmak yutkunma ve konuşma yetilerinin kısıtlanmasına sebebiyet verir. Beslenme noktasında da sıkıntılar yaşamak mümkündür.
Bebeklerde Yarık Dudak Oluşma Nedenler Nelerdir?
Dudak yarığı, farklı nedenlerle ortaya çıkar. Bebeklerin 8 ile 12 hafta aralığında fiziksel oluşumun anormalliklere yol açmasıyla oluşur. Dudak ve damak yarıklarının oluşmasında genetik faktörler ve çevresel etkenler rol oynar. Annenin sağlığındaki değişimler bebeği de etkisi altına alarak gelişim sürecini olumsuz yönde etkiler. Cebeli gerisinde annenin beslenme şekline dikkat etmesi gerekir. Beslenme şekline dikkat etmeyen sigara, alkol gibi bağımlılık yapan ürünleri kullananlar hem kendilerine hem de bebeklerine zarar verir. Birbirinden farklı genetik problemlere dayalı olarak bebekte gelişen komplikasyon çeşitleri vardır.
Genetik faktörler
Dudak yarığı oluşumunda genetik özelliklerin rolü vardır. Anneden ya da babadan geçen kalıtsal özellikler bebeğin gelişim sürecinde etkilidir. Anne ya da babanın geçmiş zamanlarında dudak ve damak yarığı sahibi olan bireyler mevcutsa bebekte de görülebilir. Gen yapısı incelendiğinde bebekte bulunan rahatsızlıkların bundan kaynaklı olduğunu anlamak mümkündür.
Çevresel faktörler
Annenin çevreden etkilenmesi sonucu oluşan komplikasyonlar bebekte anormalliklere yol açar. Annede psikolojik bozukluklar varsa bebeği olumsuz yönde etkiler. Beslenme şekli sağlıksız besinlerden oluştuğunda ve üstüne sigara, alkol gibi maddeler eklendiğinde çocuk da olumsuzluklarla karşılaşır. Beslenme rutininin sağlıklı besinlerden oluşması gerekir. Sigara, alkol ya da madde kullanımı gerçekleştirilmemelidir. Bebeğin hem fonksiyonel hem de estetik açıdan sıkıntılara neden olan etkenler ortadan kaldırılmalıdır.
Bebeklerde Yarık Dudak Ameliyatı Öncesi Beslenme
Bebeklerdeki yarık dudak ve damak tedavi edilir. Gereken süreçler tamamlandıktan sonra ameliyat sürecine karar verilir. Ameliyattan önce dikkat edilmesi gerekenler vardır. Bebeğin anatomik dezenformasyona sahip olduğu göz önünde bulundurulur. Bebeklerin emme kabiliyetleri bu dönem içerisinde anormaldir. Yutkunmakta zorlansalar bile bunu başarabilirler. Bebeğin doğru bir biçimde beslenmesini sağlamak için ebeveynlerin gerekli bilgilere sahip olması önemlidir. Bebekler dik bir şekilde tutularak beslenmelidir. Mama ile beslenecek olan bebeklerde kaşık kullanılmalıdır. Bebekler dik bir şekilde beslendiğinde gaz birikmesi olur. Gaz birikmesinin giderilmesi gerekir. Dudak ve damak yarığına sahip bebekler için özel biberonlar vardır. Bu biberonların kullanılmasıyla bebeklerin doğru ve yeterli beslenmesi mümkündür. Bebeklerde yarık dudak vakalarında doğru beslenme gelişim süreci için önemlidir.
Bebeklerde Yarık Dudak Ameliyatı
Yarık dudak ve damak ameliyatı bebeğin doğumundan belli bir süre sonra gerçekleştirilir. Ameliyata karar verildiğinde öncelikle bebeğin mevcut durumu kontrol edilir. Yarık dudağın ve damağın durumuna göre ameliyat yapılır. Damaktaki yumuşak dokunun iyileştirilmesi sağlanır. Yarık olan dudağın tek ya da çift hat olmasına göre çeşitli biçimlerde ameliyat gerçekleştirilir. Ameliyat süresi yapılacak olan işlemlere göre değişiklik gösterir. Genel olarak 1- 2 saat süren bebeklerde yarık dudak ameliyatıyla başarı elde etmek mümkündür.
Bebeklerde Yarık Dudak Ameliyatı Sonrası Süreç
Yarık dudak ve damak ameliyatından sonraki sürecin de dikkatli bir biçimde geçirilmesi gerekir. Ameliyatlı bilge hassas yapıya sahip olduğu için doğru bakım yapılır. Ameliyat edilen bölgenin kuru tutulması gerekir. Ağrı olmaması için ağrı kesicilere başvurmak mümkündür. Ameliyat edilen bölgede dikişler olduğu için özel biberonlar kullanılır. Yarık dudağın ve damağın onarılmasında belli bir iyileşme süresi vardır. Pansumanların temiz tutulması gerekir. Bebeklerde yarık dudak tedavisi sonucunda konuşma, beslenme ve nefes alma biçimlerinde düzelmeler görülür. Ebeveynlerin bilinçli davranması sayesinde bebekler ameliyat sonrasındaki süreci kolay atlatır. Dikiş izlerinin minimum derecede gözükmesi için gerekli kremler temin edilebilir. Ameliyat sonrasında iyileşme süreci beklenir. İyileşme süreci bitince bebek daha rahat bir şekilde annesinden süt emebilir.
Bebeklerde Yarık Damak Risk Faktörleri Nelerdir?
Çeşitli nedenlerden ötürü anne karnında oluşan problemler sonucunda bebeğin damak yapısının oluşmaması beraberinde birçok riski de getirir. Bebek yarık damağa sahip olduğunda hem estetik hem de fonksiyonel açıdan olumsuzluklarla karşılaşır. Bebek annesini ememez ve beslenemez. Yarık damağın tedavi edilmemesi, konuşma bozukluklarına yol açar. Bebeklerde yarık damak tedavisi gelişim sürecinin sağlıklı devam etmesi için önemlidir.
Bebeklerde Yarık Damak Komplikasyonları Nelerdir?
Bebeklerin daha anne karnında bulunduğu dönem içerisinde geçirdikleri çeşitli komplikasyonlar birbirinden farklı rahatsızlıklara neden olabilir. Komplikasyonlar dudak ve damak yapısının oluşmaması ve buna bağlı olarak burun yapısındaki deformasyonlardır. Dudak orta kısımdan ya da kenar kısımlardan yarık görüntüye sahip olabilir. Damak yapısı ise yumuşak doku halinde olabilir. Yumuşak doku nedeniyle beslenmek zorlaşır ve dudak yapısının bozuk olması da emme biçimini olumsuz etkiler. Orta kulak ve boğaz birbiriyle bağlantılı olduğu için çeşitli enfeksiyonların oluşması mümkündür. Orta kulak iltihaplarının oluşması, yutkunma ve konuşma problemleri rahatsızlığın seviyesini arttırır.
Bebeklerde Yarık Damak ve Beslenme Desteği
Bebeklerin yarık dudak ve damak rahatsızlıklarında beslenme desteğine ihtiyaçları vardır. Damak yarığı tedavisinden sonra da beslenme şekillerine dikkat edilmesi gerekir. Emzirmek yarık damak ve dudak tedavisi sürecinde tavsiye edilmemektedir. Anne sütü pompalanarak özel biberonlar kullanılır. Beslenme sırasında bebeğin dik durması yiyeceklerin burundan çıkmasını engeller. Bebeği az miktarda ama sık sık beslemekte fayda vardır. Yarık damakla beslenme sırasında terapiste danışmak gerekebilir. Bebeğin en rahat biçimde kullanabileceği biberon tarzı belirlenir. Mama ile beslenecek olan bebekler kaşık kullanabilir.
Bebeklerde Yarık Damak Tedavisi
Bebeklerde yarık damak ve dudak problemi genetik ya da annenin çevresel faktörlerden etkilenmesine bağlı olabilir. Anne doğum yaptığı anda bebekteki anormallik fark edilir. Yarık dudak ve damak probleminin tek çaresi ameliyat olmaktır. Bebeklerin belli bir süre gelişmesi beklenir. Karar verilen dönemde bebeğin ameliyatı gerçekleştirilir. Bebekler hem dudak hem de damak yarığı ile karşılaşabilirler. Dudak yarıklarında burun dezenformasyonları da vardır. Sıkıntı bulunan her bölgeye cerrahi müdahale yapılır. Bebeklerin konuşma, nefes alma ve beslenme yetilerinin daha düzgün biçimde çalışması sağlanır.
Bebeklerde Yarık Damak Ameliyatı
Bebeklerin daha sağlıklı gelişim süreçlerinin olması için yarık damak ve dudak tedavileri gerçekleştirilir. Yarık damak ve dudak bebeğin doğduğu ilk anda fark edilir. Damak yarığı ameliyatı için zaman belirlenir. Ameliyatın iyi geçmesi için öncesinde ebeveynlerin dikkat etmesi gerekenler vardır. Bebeğin beslenme şekli dik bir şekilde ve özel biberonlarla olmalıdır. Bebeğin 3- 6 ay ya da 6- 12 ay aralığında ameliyat yapılır. Ameliyattan belli bir süre sonra bebeğin kontrolleri yapılır. İlerleyen yıllarda da belli operasyonların yapılması mümkündür. Kemik grefti işlemleri çocuğun ilerleyen yaşlarında yapılır. Çocuğun ortodonti tedavileri ve çene şeklinin takibi yapılır. Konuşma, yutkunma ve beslenme biçiminde herhangi bir problem olmaması halinde sonuç başarılıdır.
Bebeklerde Yarık Damak Ameliyatı Sonrası Süreç
Ameliyat sonrasında herhangi bir enfeksiyon veya kanama gibi durumların oluşmaması için hassasiyet göstermek gerekir. Ameliyat bölgesi kuru tutulmalıdır. Damak yarığı ameliyatlarında bebeği yormayacak biçimde beslenme gerçekleştirilmelidir. Ameliyat bölgesinin steril tutulması bebeğin sağlığı için önemlidir. Düzenli kontroller sağlanmalıdır. Beslenme zamanlarında özel biberonlar kullanılmalıdır. Bebeklerde böyle rahatsızlıklar olduğu zaman deneyimli ve bilgili hekimlere başvurmak önemlidir. Yüz bölgesinde gerçekleştirilen operasyonlar daha hassastır. Ameliyat sonrasında minimum derecede iz kalması için yara temiz tutulur ve krem kullanılabilir.
Sıkça Sorulan Sorular
Dudak damak yarıklarının kendi kendilerini onarmaları mümkün değildir. Dokuların birleştirilmesi için mutlaka ameliyat gereklidir.
Dudak ve damak yarığı ameliyatının sonrasında gözle görülür bir yara izi oluşacaktır. Özellikle ameliyatın hemen ardından yara izinde renk değişimleri ve şişkinlik görülebilir. Fakat çocukken yapılan ameliyatlarda büyüdükçe yara izi daha az belirgin hale gelebilir. Ayrıca çeşitli yara izi tedavileri ile de yara izinin görünürlüğü azaltılabilir.
Dudak ve damak yarıkları bazı bireylerde konuşma bozukluklarına sebep olabilir. Ameliyat öncesinde konuşma bozukluğu yaşamayan kişilerde de ameliyat sonrası konuşma bozukluğu görülebilir. Dudak ve damak yarığı ameliyatı olmuş yaklaşık beş kişiden birinde konuşma problemleri görülmektedir. Fakat konuşma terapileri sayesinde bu sorunun önüne geçilebilir.
Tam yarıklar genellikle anne karnında doktor tarafından belirlenebilir. Fakat tam olmayan yarıklar emme refleksinde bozuklukla anlaşılabilir.
Dudak ve damak yarıkları kendiliğinden iyileşemez. Cerrahi bir girişim gereklidir.
Dudak yarığı doğuştan kaynaklanan bir problemdir. Doğuştan kaynaklanan rahatsızlıkların tedavi edilmesi gerekebilir. Dudak yıllıklarının oluşmasında bebeklerin problem yaşayabildiği pek çok alan vardır. Bebekler anne sütü emmekte zorluk çekebilirler. Bebeklerinin günlük yaşamlarında zorluk çekmemelerini isteyen ebeveynler gerekli tedavi yöntemlerinin uygulanmasını ister.
Yapılan her ameliyatın belirli risk faktörleri vardır. Risk faktörleri göz önünde bulundurularak tedavi yöntemlerini tercih etmek gerekir. Ameliyat bilgili hekimler tarafından gerçekleştirilirse olumlu sonuç verir. Doğru yöntemlerin kullanılmasıyla ameliyat başarılı geçer. Ameliyattan sonraki dönemde de hastanın doğru bir biçimde takibinin gerçekleştirilmesi gerekir. Yarık dudak ameliyatı esnasında fazla kanama, enfeksiyon gibi riskler vardır. Ameliyat ortamının steril olması enfeksiyon riskini azaltır.
Yapılan operasyonlarda kesi atılır. Atılan kesiklerden sonra dikiş işlemleri yapılır. Gelişen teknoloji ile birlikte dikiş atma hususlarında da iz miktarında azalmalar görmek mümkündür. Fakat izler tamamıyla kaybolmaz. Yarık dudak ameliyatı, yüz bölgesine uygulanır. Yüzün deri yapısı hassastır. Hassas cilt yapılarında ameliyat izleri görülebilir. Yarık dudağın onarılmasında çeşitli işlemler gerçekleştirildiği için hafif derece de olsa iz kalır. İz giderici kremlerin kullanılmasıyla izin görünürlüğünü azaltmak mümkün olur.
Damak yarığı hamileliğin 13. haftasında ultrasonografi aracılıyla anlaşılabilir. Fakat her yarık anne karnında belirlenemez.
Damak ve dudak yarığı derneğinin yayınlamış olduğu yazıya göre bebek ilk aydan 18 yaşına kadar çeşitli tedavilerden geçer. Fakat gelişim durumu göz önüne alındığı ameliyatlar 2,5-5 ay arasındaki süreçlerde yapılmalıdır.
Daha fazlası için;
https://tr.wikipedia.org/wiki/Dudak-damak_yar%C4%B1%C4%9F%C4%B1